του Γιάννη Παναγόπουλου //

Είναι η εκλογική αναμέτρηση που οι λέξεις, χωρίς αλλαγή στη διάταξή τους: “Να διαφυλάξουμε την ενότητα της κεντροαριστερής παράταξης” ακούστηκαν, ακούγονται επίμονα και μονότονα όσο ποτέ, σε προεκλογική διαδικασία. Ο Γιώργος Καμίνης θέλει να ηγηθεί του φορέα που θα προκύψει από την εκλογική διαδικασία της 12ης Νοεμβρίου. Γιατί μπήκε σε αυτή τη διαδικασία; Το πόστο της κεντροαριστεράς δεν το έχει ήδη αγκαλιάσει στοργικά ο Σύριζα;
-Πώς αισθάνεστε σήμερα, λίγες ώρες πριν τις εκλογές του φορέα που δηλώσατε υποψηφιότητα για την προεδρία του; 
-Πως έχω να πολεμήσω ενάντια σε θεούς και δαίμονες.
-Ενδιαφέρουσα διαίρεση. Ποιοι είναι οι θεοί και ποιοι οι δαίμονες; 
-Οι θεοί, στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι δαίμονες με περιβολή αμνού.
-Το κάνετε ακόμα καλύτερο. Τι εννοείτε; 
-Εννοώ μέσα μαζικής ενημέρωσης, που παρουσιάζονται ως έγκυρα. Παραμονές της εκλογικής διαδικασίας επιδιώκουν να την ποδηγετήσουν, να την κατευθύνουν.
-Βλέπετε κάτι ασυνήθιστο σε αυτό; Η έκπληξή σας με εκπλήσσει. 
-Να σας πω κάτι, δεν γνώριζα το μέγεθος που θα μπορούσε να πάρει αυτή η δίψα για “κατεύθυνση” των ψηφοφόρων. Όταν το βλέπεις να ενεργεί εις βάρος σου, τότε καταλαβαίνεις την πραγματική του σημασία. Ξέρετε, η Ελλάδα είναι μικρή. Δεν είναι μια χώρα με πολλά κέντρα εξουσίας. Δεν μπορεί εύκολα, με αποκεντρωμένο τρόπο, να προάγει ηγεσίες και ελίτ. Όλα είναι συγκεκριμένα και ελεγχόμενα. Θα σας φέρω ένα παράδειγμα. Έχω γνωρίσει πολύ καλούς δημάρχους. Αξιόλογους ανθρώπους που οι τοπικοί βουλευτές μόλις τους έβλεπαν να έχουν βλέψεις προς την κεντρική πολιτική σκηνή, τους τσεκούρωναν. Οι σοβαροί άνθρωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης συχνά αναγκαστικά διαλέγουν να καθίσουν στους τόπους τους. Διοχετεύουν τη δημιουργικότητά τους στην τοπική κοινωνία γιατί γνωρίζουν πως η εικόνα του ανθρώπου που θα μπει στη βουλή απλά για να παίζει το κομπολόι του στο καφενείο της δεν τους πάει. Μου κάνει εντύπωση πως η χώρα τα τελευταία οκτώ, εννέα χρόνια της κρίσης δεν έχει ανανεώσει την πολιτική της τάξη. Τα ίδια τζάκια και τα ίδια πελατειακά συμπλέγματα παραμένουν ενεργά παρά την κρίση.
-Μία κριτική που ασκείται το τελευταίο διάστημα απέναντι στην πρωτοβουλία για την ανάδειξη ηγεσίας του ενιαίου κεντροαριστερού πόλου είναι ότι δεν είναι σαφές ποιος ακριβώς θα είναι ο νέος φορέας;  Πολιτικό κόμμα; Πολιτικό σωματείο; Ποια θα είναι η ιδεολογική του φυσιογνωμία; οι προγραμματικές θέσεις; οι θεσμοί λειτουργίας του; μιλάμε για μια αόριστη πρωτοβουλία που το μόνο γνωστό για αυτή θα είναι ότι έχει ηγεσία;
-H Σκάρλετ Ο’ Χάρα στο Gone With the Wind λέει “Tomorrow is Another Day”.
-Και οι Beatles τραγουδούν “Tomorrow Never Knows”. Ποια μορφή θα έχει ο φορέας που είστε υποψήφιος την επόμενη μέρα της εκλογικής αναμέτρησης…
Για το μετά θα δούμε. Είναι μια άλλη ιστορία. Ο κόσμος θέλει την ενότητα. Και είμαι βαθιά πεπεισμένος πως δεν θα ανεχτεί πολιτικές βιτρίνας ή παρασκηνιακές λογικές κομματικού παραμάγαζου. Αυτά θα τα σαρώσει, είμαι σίγουρος γι’ αυτό.
∠Ο Σύριζα εκφράζει την αρνητική όψη του πιο παλαιολιθικού ΠΑΣΟΚ. Γι’ αυτό και το έχει υιοθετήσει. Ο αριθμός στελεχών του παλιού ΠΑΣΟΚ που σήμερα λειτουργεί κάτω από την ομπρέλα του Σύριζα είναι μεγάλος
Ας επιστρέψουμε στη στιγμή που πήρατε την απόφαση να δηλώσετε υποψηφιότητα στον κεντροαριστερό φορέα. Αν δεχτούμε πως  οι ιδέες κινητοποιούν τους ανθρώπους σε εσάς εκείνη τη στιγμή ποια ιδέα κυριαρχούσε στη σκέψη σας; 
-Θα μπορούσα να πω πως με κινητοποίησε η έννοια της προσφοράς αλλά θεωρώ πως η λέξη έχει φθαρεί. Σκέφτομαι πως ένας άνθρωπος, οποιοσδήποτε άνθρωπος πρέπει να συμμετέχει στα κοινά. Αν δεν το κάνει εξαχρειώνεται. Γίνεται εγωιστής. Γίνεται εγωκεντρικός. Η κοινωνία δεν ανήκει σε κανέναν. Ανήκει σε όλους. Και όλοι πρέπει να της επιστρέφουμε κάτι αν θέλουμε να την κάνουμε καλύτερη για μας και για αυτούς που θα έρθουν μετά από εμάς. Θεωρώ περισσότερο ενδιαφέρον να κάνουμε μια κοινωνία καλύτερη, από το να την αφήσουμε στην τύχη της.
Στη Δημόσια Τηλεόραση, στο πρόσφατο ντιμπέιτ για την προεδρία του φορέα της κεντροαριστεράς οι τηλεθεατές είδαμε εννέα ανθρώπους να μονολογούν για την αξία τους. Να αυτοθαυμάζονται. Ο ορισμός του εκτοξευμένου εγωισμού δεν είναι αυτό;  
-Αυτό που περιγράφεις το είδες και σε μένα;
Ίσως σε μικρότερες δόσεις αλλά ναι. Ίσως αυτό σας δώσει τη νίκη που ονειρεύεστε την Κυριακή. Πως μιλήσατε λιγότερο για τον εαυτό σας. 
-Δεν είναι τακτική αυτό. Μου είναι δύσκολο να μιλώ για μένα. Από την άλλη το εκλογικό σώμα πρέπει να είναι ενήμερο για το ποιον θα ψηφίσει και τι έχει κάνει αυτός που θα ψηφίσει στη ζωή του. Εννοείται πως σε κάθε προεκλογικό αγώνα ένας υποψήφιος θέλει να προβάλει αυτό που τον βολεύει, τα καλά του στοιχεία, στα ντιμπέιτ που έγιναν θεωρώ πως κράτησα τις αποστάσεις που έπρεπε, ανάμεσα σε μια φλυαρία γεμάτη αυταρέσκεια από τη μια, και την ουσία από την άλλη.
-Στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε πρόσφατα για την ταυτότητα φύλου το Ποτάμι κι η ΔΗΜΑΡ υπερψήφισαν όλα τα άρθρα αλλά η ΔΗΣΥ στο επίμαχο άρθρο 3 για το όριο των 15 ετών ψήφισε “παρών”. Χωρούν τέτοιες διαφοροποιήσεις σε τόσο κρίσιμα ζητήματα δικαιωμάτων εντός ενός ενιαίου κεντροαριστερού πόλου; 
-Πάντα στην ελληνική κοινωνία, πάντα στην ελληνική πολιτική ιστορία υψώνονται δύο άξονες που μπορείς να τους δεις, μπορείς να τους ονοματίσεις.  Από την εποχή της Ελληνικής επανάστασης το βλέπουμε αυτό Μαυροκορδάτος και Κοτζαμπάσηδες, Καποδίστριας και Μαυρομιχαλαίοι. Πάντα υπήρχε μια Ελλάδα ανοιχτή στον κόσμο και μια άλλη που ήθελε να παραμένει κλειστή και φοβική.
-Στο σενάριο που κερδίζετε την ερχόμενη εκλογική αναμέτρηση και κάποια στιγμή βρίσκεστε πρόσωπο με πρόσωπο με διαφοροποιήσεις του παραπάνω τύπου τι θα κάνετε; 
-Υπάρχουν δύο επιλογές. Ή πας και συγκρούεσαι και κάνεις το μαγαζί λαμπόγιαλο ή πας να ρυμουλκήσεις έναν ολόκληρο χώρο με προσοχή, με πειθώ, με συμμαχίες και εν μέρει με συγκρούσεις προς την άποψή σου. Η δεύτερη επιλογή μού πάει περισσότερο. Δεν μπορείς να είσαι συγκρουσιακός, ενώ παράλληλα ηγείσαι κόμματος.
Θέλετε να φτιάξετε τον κεντροαριστερό πόλο την ίδια στιγμή που o Σύριζα μοιάζει να έχει πιάσει το πόστο σφιχτά… 
Ο Σύριζα εκφράζει την αρνητική όψη του πιο παλαιολιθικού ΠΑΣΟΚ. Γι’ αυτό και το έχει υιοθετήσει. Ο αριθμός στελεχών του παλιού ΠΑΣΟΚ που σήμερα λειτουργεί κάτω από την ομπρέλα του Σύριζα είναι μεγάλος.
-Αναφερθήκατε στο παλιό ΠΑΣΟΚ και αναρωτιέμαι αν υπάρχει νέο. Υπάρχει;    
-Υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι, δεν είναι λίγοι και κανείς δεν πρέπει να τους αγνοήσει. Είναι άνθρωποι που παραμένουν πιστοί στις ιδέες τους, από ένα πατριωτισμό. Θεωρώ πως υπάρχουν άνθρωποι του ΠΑΣΟΚ που θα με ψηφίσουν. Παρόλο που δεν ταιριάζω με το στερεότυπο του κόμματος που υποστήριξαν ή υποστηρίζουν. Με αυτούς τους ανθρώπους συνομιλώ. Γνωρίζουν πως δεν ενδίδω σε πελατειακές ανησυχίες. Γνωρίζουν επίσης πως η εξουσιομανία δεν είναι του χαρακτήρα μου.
-Πολλοί μιλούν για το έλλειμμα καθαριότητας στην Αθήνα όμως εγώ θα ήθελα να σας ρωτήσω το: Γιατί επί δημαρχίας σας δεν είδαμε ποδηλατοδρόμους στην πόλη;  
-Δεν είδαμε αρκετούς. Δημιουργήσαμε κάποιους και κάντε λίγο υπομονή ακόμα, ως την άνοιξη και θα δείτε κι άλλους.
-Ευθέως υποστηρίξατε την άποψη “Ναι” στο δημοψήφισμα του 2015. Άσχετα αν το πρόταγμα “Μένουμε Ευρώπη” ήταν, τελικά, ένα εργαλείο επικοινωνίας υπέρ του “Ναι” σήμερα στην Ευρώπη, με δημοκρατικές διαδικασίες, η ξενοφοβική δεξιά αναβαθμίζει τα ποσοστά της. Η Ευρώπη του 2017 δεν είναι συνέχεια της Ευρώπης του 2015;  Τι λέτε γι’ αυτό; 
-Έχω άλλη άποψη. Σε πολλές περιπτώσεις η ακροδεξιά δεν πετυχαίνει τους σκοπούς της. Θεωρώ πως η Ευρώπη που θέλουμε να δούμε ανασυγκροτείται με άξονα τον πρόσφατο λόγο του Μακρόν στις Βερσαλίες. Στην ίδια λογική κινείται και ο Γιουνκέρ, που μιλά για το μεγάλο πρότζεκτ της Ευρώπης. Αυτά για μένα είναι θετικά μηνύματα. Πάνω σ’ αυτά θέλω να εργαστώ.