επιμέλεια | Νίκος Βλάχος //
Aνεξάρτητα από το αν βρισκόμαστε σε μία σταθερή σχέση, αν η σχέση μας είναι καινούργια ή αν ακόμα επιθυμούμε τις περιστασιακές σχέσεις, το άγχος στο σεξ μπορεί να αποτελεί μια πραγματικότητα, η οποία να επηρεάζει την ερωτική μας συμπεριφορά, την ίδια μας τη ζωή.
Τι είναι το άγχος επίδοσης;
Το άγχος είναι δυνατόν να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους και συμπτώματα προκαλώντας δυσκολίες στην έκφραση της σεξουαλικότητάς. Οι ρίζες του μπορεί να βρίσκονται σε αρνητικές εμπειρίες του παρελθόντος, σε σεξουαλικές δυσλειτουργίες, στρες ή διαφόρους άλλους παράγοντες που αλληλοδιαπλέκονται με την ερωτική διάθεση και τον τρόπο που βιώνεται ο εαυτός ως ερωτικό υποκείμενο. Η ένταση της εκδήλωσης του άγχους επίδοσης ενδέχεται να οδηγήσει ακόμα και στην αποφυγή του σεξ και την απομόνωση.
Το άγχος της σεξουαλικής επίδοσης
Αρχικά φαίνεται προφανές, αλλά μπορεί να είναι δύσκολο να καταλάβετε εάν αντιμετωπίζετε άγχος για το ίδιο το σεξ ή εάν αντιμετωπίζετε κάτι άλλο που μπορεί επίσης να προκαλεί άγχος στο σεξ. Αν παρατηρείτε να επηρεάζεται αρνητικά η διάθεσή σας ως αποτέλεσμα της σωματικής επαφής με έναν ερωτικό παρτενέρ ή με τη σκέψη μιας επικείμενης σεξουαλικής δραστηριότητας, είναι πιθανόν πως βιώνετε άγχος γύρω από το σεξ.
Οι αιτίες του άγχους επίδοσης
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους κάποιος μπορεί να αντιμετωπίζει σεξουαλικό άγχος και σε πλείστες περιπτώσεις αυτό δεν είναι εμπεδωμένο από το ίδιο το άτομο. Οι λόγοι που συνήθως εμπλέκονται με την εκδήλωση αυτού του άγχους έχουν να κάνουν με:
1) Ζητήματα με την εικόνα του σώματος. Ειδικότερα στις νεότερες ηλικίες η επίγνωση των σωματικών ατελειών και η μη αποδοχή από το άτομο του σώματος του όπως είναι, έχει τεράστια επίπτωση στην αυτοπεποίθηση και στη διάθεση να επιτρέψει κανείς στον εαυτό του την εμπειρία της ερωτικής απόλαυσης, την εγγύτητα και την απελευθέρωση δίπλα σε ένα άλλο σώμα και σε συνύπαρξη με αυτό.
2) Σεξουαλικές δυσλειτουργίες (όπως στυτική δυσλειτουργία ή χαμηλή λίμπιντο). Μπορεί αυτές να εμφανίζονται κάνοντας το άγχος διάχυτο και στους δύο συντρόφους.
3) Σεξουαλική κακοποίηση. Τα άτομα που έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση συχνά δυσκολεύονται να νιώσουν εμπιστοσύνη, οικειότητα και ασφάλεια στο σεξ, καθώς είναι ιδιαίτερα τραυματισμένα και πολύ ευάλωτα. Χρειάζονται χρόνο και σημαντική ψυχολογική και ηθική στήριξη για να αναπτύξουν εκ νέου μια εικόνα για το σεξ αποσυνδεδεμένη από το κακοποιητικό βίωμα και να προχωρήσουν σε μια επανορθωτική ερωτική εμπειρία.
4) Θέματα σχέσεων. Αυτό περιλαμβάνει τσακωμούς, εντάσεις ή και μια γενικότερη ασυνεννοησία, καθώς και αδυναμία να είστε ανοιχτοί και ειλικρινείς με τον σύντροφό σας.
5) Φόβος οικειότητας. Μπορεί να είναι δύσκολο για τα άτομα με φόβο οικειότητας να εμπιστεύονται τους άλλους, κάτι που αποτελεί άριστο συστατικό των καλών σεξουαλικών εμπειριών.
6) Συμβατότητα με τον σύντροφο. Εάν κάποιος δεν αισθάνεται άνετα ή δεν ελκύεται από τον σύντροφό του, μπορεί να εμφανίσει μειωμένη επιθυμία για σεξ και να αυξήσει το άγχος του όταν το σκέφτεται.
Πώς πυροδοτείται το άγχος επίδοσης
Ειδικά για άτομα που έχουν υποστεί σεξουαλικό τραυματισμό, το αίσθημα ασφάλειας και ελέγχου μπορεί να είναι εξαιρετικά σημαντικό. Τα τραύματα του παρελθόντος μπορεί να αναβιώνουν με έναυσμα μια αγχωτική μέρα στη δουλειά ή σχέδια που ματαιώνονται. Παρατηρήστε εάν αυτού του είδους οι εμπειρίες αρχίζουν να επηρεάζουν την οικειότητα που μοιράζεστε με τον σύντροφό σας.
Αν το άγχος στο σεξ προκαλείται όμως από κάτι που λέει ή κάνει ο σύντροφός σας, είναι σημαντικό να το λάβετε υπόψη και να το αναφέρετε με έναν όσο το δυνατό λιγότερο δεικτικό τρόπο.
Είναι σημαντικό για τον καθένα ξεχωριστά να αναγνωρίσει τι πυροδοτεί το άγχος του και να το κατανοήσει. Μερικοί άνθρωποι χρειάζονται ακόμα και να περάσουν κάποιο χρόνο χωρίς να βρίσκονται σε ερωτικές σχέσεις, ώστε να βρουν εκείνη την ισορροπία με τον εαυτό τους που είναι πολύτιμη και να επαναπροσδιορίσουν τον τρόπο που βλέπουν τον εαυτό τους ως σεξουαλικό ον.
Αντιμετώπιση του άγχους επίδοσης
Αφού προσδιοριστεί κάτω από ποιες συνθήκες πυροδοτείται το άγχος, είναι σημαντικό να κατανοηθεί γιατί υπάρχουν αυτές, καθώς και πότε ξεκίνησαν. Συχνά, η αναγνώριση των ερεθισμάτων που προκαλούν άγχος εξασθενεί τη δύναμή τους. Η ειλικρίνεια των συναισθημάτων προς τον σύντροφο είναι ουσιαστική και αποτελεί ζητούμενο. Είναι σημαντικό επίσης να λυθούν παρεξηγήσεις ή εκκρεμότητες που κάνουν τη σχέση να μην προχωρά και ενθαρρύνουν μια ατμόσφαιρα απομάκρυνσης.
Η αναζήτηση μιας βαθύτερης σύνδεσης με τον ερωτικό σύντροφο, ακόμα και σε μια περιστασιακή σχέση είναι μια προϋπόθεση για τη λύση του άγχους της επίδοσης, τοποθετώντας την ίδια την ερωτική πράξη έξω από το κάδρο του αυτοσκοπού.
Η ερωτική συνάντηση θα μπορούσε επίσης να επικεντρώνεται περισσότερο στην εξερεύνηση ερωτογενών ζωνών με τον σύντροφο χωρίς την πίεση της ολοκλήρωσης της σεξουαλικής πράξης. Η ερωτική εμπειρία τότε θα ήταν δυνατό να αποσυνδεθεί από την επίμονη αναζήτηση του οργασμού ή τον καταναγκασμό της επίδοσης και να δοκιμάσει να ανοιχτεί στις περιπέτειες και τις αναζητήσεις νέων οριζόντων.
