του Γιάννη Παναγόπουλου //
Η Μαργαρίτα Πανουσοπούλου, ηθοποιός και άρρωστη με το τάνγκο, επιστρέφει στις μέρες της Ικαρίας. Την τοποθεσία που ο πατέρας της σκηνοθέτης Γιώργος Πανουσόπουλος (Ταξίδι του Μέλιτος, Οι Απέναντι, Μανία, Μ’ αγαπάς;, Ελεύθερη Κατάδυση, Μια Μέρα τη Νύχτα, Τεστοστερόνη), τον περασμένο Σεπτέμβρη, επέλεξε να γυρίσει τη νέα του ταινία “Σ’ αυτή τη χώρα κανείς δεν ήξερε να κλαίει”. Η Μαργαρίτα στην ταινία ερμηνεύει τον ρόλο της αδίστακτης executive απεσταλμένης τού Υπουργείου Ανάπτυξης που, μαζί με δύο ακόμα τεχνοκράτες, θέλει να ερευνήσει το αν και κατά πόσο ένα νησί του Αιγαίου, που οι κάτοικοί του έχουν απαρνηθεί το χρήμα, “αντέχει” μια x.l.επένδυση.
-Πώς ήταν η εμπειρία των γυρισμάτων στην Ικαρία;
-Για να λειτουργήσουν τα πράγματα έπρεπε να συμβιβαστούμε με τους ρυθμούς των κατοίκων του νησιού.
-Θέλεις να μας φέρεις ένα παράδειγμα;
-Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνο το καυτό μεσημέρι στον Μαγγανίτη. Ένα φυσικό λιμανάκι του νησιού. Το γύρισμα καθυστερούσε πολύ. Οι ηθοποιοί ήμασταν κάθιδροι με το μέικ απ να λιώνει και τα κοστούμια να έχουν κολλήσει από τον ιδρώτα πάνω μας. Περιμέναμε τους βοηθητικούς ηθοποιούς. Ντόπιοι που ήταν να έρθουν στο γύρισμα συγκεκριμένη ώρα. Ο χρόνος περνούσε. Δεν έρχονταν. Όταν θελήσαμε να μάθουμε τον λόγο της απουσίας τους μας είπαν πως δεν ήρθαν τη συμφωνημένη ώρα γιατί την προηγούμενη βραδιά πήγαν σε πανηγύρι. Η ομάδα παραγωγής, ο σκηνοθέτης, οι ηθοποιοί, το συνεργείο περιμέναμε να ξυπνήσουν για να προχωρήσουμε. Όλο αυτό έχει μια γοητεία. Αλλά όταν είσαι εκεί για να δουλέψεις και τα πάντα έχουν άλλους χρόνους από εκείνους που έχεις συνηθίσει ζορίζεσαι. Έπρεπε να προσαρμοστούμε στη δική τους ζωή. Έπρεπε οι δυο μας, εκείνοι και εμείς, να συναντηθούμε κάπου στη μέση. Τα καταφέραμε. Εκτίμησαν πως πήγαμε στον τόπο τους για να κάνουμε κάτι. Τότε και σήμερα πιστεύω πως από τη στιγμή που κατάλαβαν το λόγο της παρουσίας μας εκεί μας αγκάλιασαν. Χωρίς εκείνους η ταινία δεν θα γινόταν. Ελευθέρα Πολιτεία Ικαρίας, δεν μπορώ παρά να μην συμφωνήσω με αυτό. Οι Ικαριώτες είναι πραγματικά ελεύθεροι άνθρωποι.
-Σήμερα, επιστρέφοντας στην Ικαρία των γυρισμάτων τι σκέφτεσαι;
-Ήταν μια ταινία με εκατοντάδες συντελεστές. Πολλοί ρόλοι δεν δόθηκαν σε ηθοποιούς σκοπίμως. Ο Πανουσόπουλος σήμερα δίνει μια ταινία μυθοπλασίας με στοιχεία ντοκιμαντέρ. Οι διάλογοι ήταν κατά προσέγγιση γραμμένοι. Συχνά παίζαμε αυτοσχεδιαστικά. Στο “Σ’ αυτή τη χώρα κανείς δεν ήξερε να κλαίει” συμμετέχουν εκατοντάδες ικαριώτικα πρόσωπα. Υπάρχουν γυρίσματα από πανηγύρια και γλέντια που αποτυπώθηκαν στο φιλμ. Τον Σεπτέμβρη που τρέχει θα γίνει προβολή της ταινίας στον τόπο των γυρισμάτων της. Οι συντελεστές την περιμένουμε εναγωνίως.
Ο Γιώργος Πανουσόπουλος ντοκουμεντάρει την ταινία του με δικά του λόγια. Το Σημείωμα του δημιουργού
Έκανα μια ονειροπαρμένη κωμωδία. Μια ταινία για το γέλιο, τη χαρά, το τραγούδι, τη μουσική, τον έρωτα, γιατί στη ζωή υπάρχουν κι’ άλλα πράγματα εκτός από τα οικονομικά. Ένα ντοκιμαντέρ σκηνοθετημένο με την έννοια του καθημερινού για μια άλλη προσέγγιση της ζωής, συντροφιά με τους Ικαριώτες. Δεν προτείνω βέβαια σοβαρά αυτά που παρουσιάζονται στην ταινία, δεν αποτελούν λύσεις, είναι αστεία… για να γελάσουμε. Το απαντάει και στο ρεφρέν του τραγουδιού του ο Άκης Πάνου… «άστον να λέει του ‘χει σαλέψει το μυαλό».
Ήταν ένα γύρισμα αποχαιρετιστήριο.
Ήταν εκεί η Εμμανουέλα κι ο Καραμάνης κι η Ελένη (η Κοσσυφίδου). Ήτανε κι ο Σταύρος Ψυλλάκης κι η Εξακουστίδου κι ο Αντώνης της, ήταν και η κόρη μου η Μαργαρίτα ή Αύρα. Δεν ήταν ο Παπαδάκης, ο Βουδούρης ούτε κι ο Αλέξης (αυτός δεν είναι πουθενά πια). Ήταν όμως ο γιός του ο Πανίνος και ο γιός του Κιτσίκη ο Αντώνης. Ήτανε κι ο βαφτισιμιός μου ο Νικολάκης, αλλουνού γιος αυτός, του Τσεμπερόπουλου. Μου λείψανε κι ο Περάκης κι ο Αλεξάκης κι ο Μάγκος (παρά λίγο).
Τι αποχαιρετήσαμε όμως;Ο ένας τον άλλον;
Το σινεμά;
Την Ικαρία;
Τους Καριώτες και τις Καριωτίνες;
Για να δούμε.
Το γύρισμα πάντως θα μας μείνει αξέχαστο σίγουρα.
Σ΄ όλους μας. Και η ταινία στους θεατές μας (σίγουρα;)
Άσε «Δεν λέμε τίποτα» που ‘λεγε και ο Άκης πριν κλείσουμε το τηλέφωνο.
Λοιπόν, δεν λέμε τίποτα.
Γιώργος Πανουσόπουλος
Καλοκαίρι 2018
“Σ’ αυτή τη χώρα κανείς δεν ήξερε να κλαίει” – Οι συντελεστές
Σενάριο – Σκηνοθεσία: Γιώργος Πανουσόπουλος
Παραγωγός: Ελένη Κοσσυφίδου
Ηθοποιοί: Μαργαρίτα Πανουσοπούλου, Μπάμπης Χατζηδάκης, Φωτεινή Τσακίρη, Serge Requet–Barville, Γ. Χατζηγιάννης, Βαλέρια Χριστοδουλίδου, Σταύρος Μερμίγκης, Ηλίας Γιαννίρης, Κώστας Πλάκας, Πέτρος Χάμπας, Θάνος Πρίτσας και πολλοί Καριώτες και Καριωτίνες.
Διευθυντής Φωτογραφίας: Χρήστος Καραμάνης
Μοντάζ: Νίκος Βαβούρης
Μουσική: Βαγγέλης Φάμπας
Σκηνογράφος: Σπύρος Λάσκαρης
Ενδυματολόγος: Μανταλένα Παπαδάκη
Ήχος: Wrecked Ambience/Dario les Bars/Γιάννης Σκανδάμης
Make up-Μαλλιά: Κυριακή Μελίδου
Εικαστικός: Κυβέλη Ζωή Στενού
Χορογράφος: Ιωάννα Λύκου
Χορηγοί: Hellenic Seaways, Καffea AE
Συμπαραγωγός Γαλλία: MPM FILM/Μarie– Pierre Macia/ClaireGadea
Συμπαραγωγοί Eλλάδα: ΕΡΤ ΑΕ + ΝOVA
Παραγωγή: blackbird production
Mε την υποστήριξη του ΕΚΚ και του CNC
