Το Facebook απειλεί να κλείσει τις υπηρεσίες του στην ΕΕ εάν δεν μπορεί πλέον να στέλνει ανεμπόδιστα στις ΗΠΑ τα δεδομένα των χρηστών του. Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις;

Η απειλή βρίσκεται στη σελίδα 21 της επιστολής της δικηγόρου του Facebook, Yvonne Cunnane, προς την ιρλανδική αρχή προστασίας δεδομένων. Το Facebook εγκαλείται για έλλειψη δικαιοσύνης, καθώς και για την πορεία των διαδικασιών που κίνησε ο αυστριακός ακτιβιστής προστασίας δεδομένων Max Schrems.

Αυτό οδήγησε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τον Ιούλιο του 2020 να κηρύξει απαράδεκτη τη διαβίβαση στις ΗΠΑ προσωπικών δεδομένων χρηστών του Facebook που ζουν στην ΕΕ.

•Τώρα δεν υπάρχει πλέον νομική βάση σύμφωνα με την οποία μια εταιρεία με έδρα τις ΗΠΑ, όπως το Facebook, να μπορεί να μεταφέρει δεδομένα από Ευρωπαίους χρήστες στις ΗΠΑ. Εξ ου και η απειλή στη σελίδα 21 της επιστολής: “Δεδομένων αυτών των περιστάσεων, δεν είναι σαφές για τον αιτούντα (Facebook) το πώς θα πρέπει να συνεχίσει να προσφέρει τις υπηρεσίες του, συμπεριλαμβανομένου και του Instagram, στην ΕΕ.” Εάν δεν αποσυρθεί η εντολή για διακοπή της μεταφοράς δεδομένων, το Facebook απειλεί να σταματήσει να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην ΕΕ.

Η αντίδραση της εταιρείας είναι το τελευταίο βήμα κλιμάκωσης σε μια διαδικασία που συνεχίζεται εδώ και χρόνια και γίνεται όλο και πιο πιεστική για τον όμιλο. Ξεκίνησε από το αίτημα για πληροφορίες του ακτιβιστή προστασίας δεδομένων Max Schrems. Αυτός, τότε ακόμα μαθητής, ήθελε να μάθει τι πραγματικά αποθηκεύει το Facebook για αυτόν.

•Λίγο αργότερα, ο πληροφοριοδότης Έντουαρντ Σνόουντεν αποκάλυψε το σύστημα παρακολούθησης των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ – και κατέστησε σαφές πως ό,τι γνωρίζει το Facebook οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες ενδέχεται επίσης να το γνωρίζουν.

•Εναλλακτικές επιλογές

Αρκετά χρόνια και δύο ακυρωμένες υπερατλαντικές συμφωνίες αργότερα, η τρέχουσα κατάσταση είναι η εξής: εταιρείες, ανεξάρτητα από το αν προέρχονται από την ΕΕ, τις ΗΠΑ ή τον υπόλοιπο κόσμο, επιτρέπεται να εξάγουν τα προσωπικά δεδομένα των Ευρωπαίων χρηστών προς τις ΗΠΑ μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

Αυτό είναι το αποτέλεσμα της πιο πρόσφατης απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Η ιρλανδική εποπτική αρχή προστασίας δεδομένων, η οποία κατά τα άλλα είναι μάλλον διακριτική απέναντι στα παραρτήματα των αμερικανικών εταιρειών που βρίσκονται εκεί, έχει πλέον κάνει μια σαφή ανακοίνωση.

Υπάρχουν τρόποι, ώστε οι εταιρείες να συμμορφώνονται με τους κανόνες προστασίας δεδομένων που ισχύουν στην ΕΕ.

Ένας από αυτούς θα ήταν να δημιουργηθούν διακομιστές εντός της ΕΕ. Ώστε τα δεδομένα από Ευρωπαίους χρήστες να μην καταλήγουν πλέον τόσο εύκολα υπό την επιτήρηση των ΗΠΑ.

•Απλή μπλόφα;

Ένα ακόμη πιο εξελιγμένο μοντέλο θα ήταν το ακόλουθο: μια εταιρεία που θα εδρεύει στην ΕΕ θα μπορούσε να διαχειρίζεται τα δεδομένα των χρηστών της ΕΕ για το Facebook. Αυτό βεβαίως δεν θα ήταν καθόλου ελκυστικό, διότι το Facebook δεν θα είχε πλέον άμεση πρόσβαση στα δεδομένα και επιπλέον θα έπρεπε με τη σειρά του να παραχωρήσει στους εταίρους της ΕΕ πρόσβαση στους δικούς του αλγόριθμους, έτσι ώστε το δίκτυο να λειτουργεί κανονικά.

Κάτι τέτοιο θα ήταν απολύτως σύμφωνο με το νόμο. Το Facebook αυτό το γνωρίζει καλά, αλλά δεν είναι έτοιμο για μια τέτοια καινούργια πραγματικότητα. Ίσως λοιπόν ανακοινώνοντας ενδεχόμενη διακοπή των υπηρεσιών του στην ΕΕ να μπλοφάρει. Η ευρωπαϊκή αγορά είναι πολύ σημαντική για να εγκαταλειφθεί.

Το Facebook εικάζεται ότι υπενθυμίζει στην ιρλανδική αρχή προστασίας δεδομένων διαμέσου αυτής της απειλής ότι θα πρέπει να σκεφτούν περισσότερο για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων παρά για την προστασία των δεδομένων.

Μια τέτοια στρατηγική στο παρελθόν έχει αποδώσει καρπούς – υπέρ τουλάχιστον των εταιρειών. Η ίδια η αρχή προστασίας δεδομένων δεν έχει ακόμη προχωρήσει σε κάποια αντίδραση.

πηγή: taz.de