Η δράση Παραβάσεις / Αναγνώσεις επιστρέφουν στο ΚΠΙΣΝ

Η Ηρώ Μπέζου υποκριτικά και ερμηνευτικά μπαίνει στο συγγραφικό σύμπαν του  Φώτη Κόντογλου.

Την Κυριακή 12 Νοεμβρίου στις 17.00, στον Φάρο του ΚΠΙΣΝ, θα διαβάσει δύο πεζογραφήματά του, «O θεός Κόνανος και το μοναστήρι του το λεγόμενο καταβύθιση» και «Ωσαννά!».

Η εμφάνισή της είναι ενταγμένη στο πλαίσιο της δράσης “Παραβάσεις”. Της σειράς θεατρικών αναλογίων του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ)

-Η δεύτερη ανάγνωση των πεζογραφημάτων που θα διαβάσετε την Κυριακή στο ΚΠΙΣΝ πόσο διαφορετική ήταν από την πρώτη; 

Αρκετά διαφορετική γιατί προστέθηκε ο καθοριστικός παράγοντας των συνεργατών. Η σκηνοθεσία ενός αναλογίου εκ των πραγμάτων επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά στην βοήθεια του ηθοποιού να διαχειριστεί τον λόγο, που είναι το αγαπημένο μου στοιχείο στο θέατρο.

Έτσι, συνεργαζόμενη με την Δανάη Σπηλιώτη, μια σκηνοθέτιδα που ξέρει και απολαμβάνει να δουλεύει τον λόγο, εμβαθύνω περισσότερο στο ίδιο το κείμενο και στην διαδικασία της ανάγνωσης γενικώς, που μ ενδιαφέρει πολύ.

Επίσης ο διάλογος με την μουσική του Δημήτρη Χατζηζήση κάνει πολύ πιο ολοκληρωμένη την ηχητική μεταφορά του κειμένου, είναι σαν να αφηγούμαστε δύο άνθρωποι αντί για έναν.

«Πάντοτε κάποιος θα υπάρχει που θα βαριέται να αφιερώσει χρόνο στη λογοτεχνία και κάποιος που θα την αποζητά, ό,τι κι αν επικρατεί κοινωνικά.»

-Στην εποχή που οι λεζάντες των ποστ στα social media μοιάζουν να ορίζουν τον ενεστώτα μας η ανάγνωση αληθινού κειμένου γραμμένου τον περασμένο αιώνα τι νοηματοδοτεί;

Η ανάγκη για τη λογοτεχνία δεν πιστεύω ότι θα σταματήσει ποτέ.

Πάντοτε κάποιος θα υπάρχει που θα βαριέται να αφιερώσει χρόνο στη λογοτεχνία και κάποιος που θα την αποζητά, ό,τι κι αν επικρατεί κοινωνικά.

Η Σύλβια Λιούλιου που συντονίζει το όλο εγχείρημα των “Παραβάσεων” αγαπάει πολύ τα βιβλία, όπως και όλοι εμείς που εμπλεκόμαστε. Υπερασπιζόμαστε αυτήν την ανάγκη και δημιουργούμε αφορμή για επαφή με άλλους λάτρεις της ίδιας συνήθειας. 

-Θα σταθείτε ανάμεσα στα κείμενα του Κόντογλου και το κοινό. Η δική σας τέχνη τη στιγμή της ανάγνωσης πού θα βρίσκεται;

Δεν διαφέρει και τόσο από την ευθύνη που αναλαμβάνει ένας ηθοποιός παίζοντας σε μια πιο ολοκληρωμένη παράσταση. Αλλά είναι πιο απαιτητικό, γιατί επενδύεις στην φαντασία  του παραλήπτη.

Η απουσία δράσεων απογυμνώνει από τους περισπασμούς.

Το κείμενο είναι πρωταγωνιστής και ο αναγνώστης πρέπει να ξέρει πολύ καλά τι λέει, να συνδέεται μ αυτό, χωρίς να καπελώνει με το “εγώ” του το αφήγημα.

Ό,τι και σε οποιαδήποτε θεατρική δράση δηλαδή. Οφείλεις να χειριστείς τον ρυθμό, την γλώσσα και την συνθετότητα του κειμένου, με ψυχραιμία. Ιδανικά να το λες σαν να μην το λες. Εύχομαι σ ένα βαθμό να το καταφέρουμε.

-Ποιες είναι οι συνθήκες μιας όμορφης ανάγνωσης; 

Κοινή περιέργεια και αγάπη για την ανταλλαγή ιστοριών. Αγάπη για τα παραμύθια. Και υπομονή εκατέρωθεν. Να μην φοβόμαστε να χάσουμε χρόνο.

Τι είναι οι Παραβάσεις

Με τον γενικό τίτλο ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ/ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ, το θεατρικό αναλόγιο του ΚΠΙΣΝ επιστρέφει στον πυρήνα της σκηνικής ανάγνωσης και αντλεί έμπνευση από τον Καβαφικό στίχο «ιδανικές φωνές κι αγαπημένες».

Επτά πρωταγωνιστές του θεάτρου, επτά «ιδανικές φωνές», συγκροτούν θιάσους δυϊκού αριθμού και συνεργάζονται με νέους θεατρικούς σκηνοθέτες, καταξιωμένους Έλληνες συνθέτες ή/και μουσικούς επί σκηνής και επιχειρούν ζωντανά θεατρικές αναγνώσεις λογοτεχνικών κειμένων (διηγήματα, νουβέλες, πεζογραφήματα), όλα κείμενα-ορόσημα της ελληνικής λογοτεχνίας.

Η σειρά αξιοποιεί, έτσι, την επιμελημένη δραματουργία των Αναγνώσεων που ηχογραφήθηκαν και παρουσιάστηκαν διαδικτυακά από το ΚΠΙΣΝ την περίοδο 2020-2021 προσελκύοντας το ενδιαφέρον του κοινού.

Η πρόταση των κειμένων συγκροτήθηκε σε συνεργασία με τον ποιητή Νίκο Α. Παναγιωτόπουλο (Δεκέμβριος 1945 – Ιούλιος 2023), στη μνήμη του οποίου αφιερώνεται η σειρά.

Οι Παραβάσεις/Αναγνώσεις πραγματοποιούνται και φέτος χάρη στη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).

Ο Φώτης Κόντογλου

Γεννημένος στο Αϊβαλί και ταξιδεμένος στην Ευρώπη, ο Φώτης Κόντογλου (1896–1965) υπήρξε ένας από τους πρώτους πρόσφυγες καλλιτέχνες που καταξιώθηκαν στον ελλαδικό χώρο μέσα από το ζωγραφικό, αγιογραφικό, αλλά και συγγραφικό του έργο.

Εμβληματική μορφή της γενιάς του 1930, εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και διαμόρφωσε ως λογοτέχνης ένα ιδιότυπο προσωπικό ύφος, με λόγο ευθύ, απλό, γοητευτικό, γεμάτο από τον δυναμισμό των λαϊκών αφηγημάτων, των παραμυθιών αλλά και των συναξαριών.

Το δεύτερο βιβλίο του, η «Βασάντα» (στα σανσκριτικά σημαίνει Άνοιξη), εκδόθηκε το 1923 και είναι μια συλλογή από σύντομα κείμενα, στα οποία συγκαταλέγεται και η μικρή ιστορία με τίτλο «Ωσαννά!», μια εκ βαθέων εξομολόγηση του Κόντογλου για τη ζωή, τη σχέση του με τον Θεό και τη φύση, αλλά και με την καλλιτεχνική δημιουργία: «Το μυαλό μου», γράφει, «είναι πανταχού παρόν. […] Είναι ιδέες που περνούν απ’ το κεφάλι του ανθρώπου κάθε εκατό χρόνια –άλλες κάθε διακόσα κι άλλες κάθε χίλια χρόνια. Είναι κι άλλες που περνούν για πρώτη και τελευταία φορά.[…] Τότες καταλαβαίνει κανένας πως ανοίγουνε οι ραφές του κεφαλιού του και πως πηδά ένα πράσινο παγωμένο φως από μέσα… Ωσαννά!» .

Είκοσι χρόνια αργότερα, το 1943, μέσα στην Κατοχή, κυκλοφόρησε το διήγημα «O θεός Κόνανος και το μοναστήρι του το λεγόμενο καταβύθιση». Ο παραδοσιακός και συνάμα σύγχρονος Φώτης Κόντογλου, σε αυτό το σκληρό κείμενό του καταφεύγει στη γλώσσα της παραβολής για να στείλει, κατά πολλούς, το δικό του αντιφασιστικό μήνυμα στον αναγνώστη και να καταγγείλει με τόλμη τη βαναυσότητα εκείνης της εποχής, αλλά και την ανθρώπινη ματαιοδοξία.

INFO

Κυριακή 12 Νοεμβρίου, 17.00 | Φάρος ΚΠΙΣΝ
Φώτης Κόντογλου, «O θεός Κόνανος και το μοναστήρι του το λεγόμενο καταβύθιση» και «Ωσαννά!»

Διαβάζει η Ηρώ Μπέζου
Σκηνοθετική Επιμέλεια: Δανάη Σπηλιώτη

Μουσικός επί Σκηνής: Δημήτρης Χατζηζήσης
Φωτιστική Επιμέλεια: Δημήτρης Κασιμάτης
Η ανάγνωση πραγματοποιείται με την ευγενική παραχώρηση των εγγονών του Φώτη Κόντογλου, Παναγιώτη και Φώτη Μαρτίνου.

Θα υπάρχει ταυτόχρονη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα.  

Εισιτήρια: Γενική είσοδος 12€, μειωμένο 8€

Προπώληση εισιτηρίων:
Ηλεκτρονικά στον ιστότοπο της Ticket Services
Τηλεφωνικά στο 210 7234567 (Ticket Services)
Στο εκδοτήριο της Ticket Services (Πανεπιστημίου 39, Αθήνα)