εικόνες : Αργύρης Λιόσης

Το «Second Light» αξίζει κάθε στιγμή του. Σε όποια ένταση και αν ακούσεις το νέο άλμπουμ των Kepler is Free, θα παρασυρθείς σ’ ένα τζαζ σύμπαν που ο experimental αυθορμητισμός των μουσικών συναντά εκλεπτυσμένες μελωδικές γραμμές.

Η μπάντα από την Αθήνα επιστρέφει στη δισκογραφία με ένα υπέροχο άλμπουμ. Αν ο πρώτος της δίσκος «Teegarden» (2020) ήταν μια υπέροχη υπόσχεση για το μέλλον, το «Second Light» είναι η εκπλήρωσή του. Μιλήσαμε με το μουσικό γκρουπ που ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 2018 όταν ο Σωκράτης Τσέντογλου (τύμπανα), συγκέντρωσε τους Γιώργο Μιγδάνη (ηλεκτρική κιθάρα), Νικηφόρο Νούτζεντ (πλήκτρα), Σπύρο Ζάρδα (τρομπέτα) και Βασίλη Αλεξόπουλο (μπάσο). Το παρόν της μουσικής, της τέχνης, της πολυφωνίας και των ηχητικών πειραματισμών απασχόλησαν έντονα τη συνέντευξή μας.

-Μπάντες που κυκλοφορούν μουσικές γραμμένες μ’ ένα φτηνό Casio. Μπάντες που παίζουν μουσική δουλεμένη σε όργανα. Η έκφραση πάνω απ’ όλα; Οι δεύτεροι δεν κοπιάζουν περισσότερο;

Κοπιάζεις μόνο για να μάθεις να χρησιμοποιείς όλο και καλύτερα τα εργαλεία της έκφρασής σου. Να μπορέσεις να έχεις μια πιο βαθιά και άμεση σχέση μαζί τους. Είτε τα εργαλεία αυτά είναι ένα πιάνο, μια τρομπέτα είτε είναι ένα λάπτοπ. Όταν στην τέχνη μπαίνεις σε διαδικασία σύγκρισης με κριτήρια το πιο δύσκολο, το πιο τεχνικό, το πιο απαιτητικό και βαραίνεις περαιτέρω τις λέξεις αυτές με κάποιο πρόσημο, καταλήγεις πολύ συχνά να συγκρίνεις εντελώς δυσανάλογα πράγματα. Αυτές οι λέξεις έχουν νόημα μόνο όταν ο ίδιος ο καλλιτέχνης επιλέγει να προσυνάψει αυτά τα επίθετα στο έργο του, δηλαδή να δημιουργήσει κάτι με σκοπό να είναι αυτοαναφορικά δαιδαλώδες, δύσκολο ή μεγαλειώδες. Με άλλα λόγια, επιδιώκεις πάντα ένα αισθητικό αποτέλεσμα. Αυτό σε οδηγεί σε τι βαθμό θα “κοπιάσεις” με τα εργαλεία της έκφρασής σου. Μπορεί το έργο σου να είναι ένα minimal πιανιστικό κομμάτι ή ένα χαοτικό Hyperpop έπος με 80 διαφορετικά channels στο laptop σου.

-Είναι σαν να ζούμε στην εποχή που όλοι έχουν να κυκλοφορήσουν, να προβάλουν, να δείξουν κάτι καλλιτεχνικό. Η υπερπαραγωγή τέχνης τι σας λέει;

Η έκφραση είναι φανταστική! Το γεγονός ότι ζούμε σε μια εποχή που ένα παιδί χωρίς κάποια formal μουσική εκπαίδευση (ίσως επειδή δεν είχε τη δυνατότητα για κάτι τέτοιο) μπορεί να φτιάξει ένα beat και να το ανεβάσει στο internet να το ακούσουν οι φίλοι του, είναι υπέροχο. Η ευκολία που προσφέρει η τεχνολογία σήμερα τόσο σε θέμα εργαλείων όσο και σε θέμα δημοσίευσης και προβολής του έργου, είναι κάτι θετικό για την ίδια την ανθρώπινη έκφραση. Το argument της υπερπαραγωγής στέκει μόνο ως αποτέλεσμα της παραπάνω ευκολίας. Ποσοτικά θα υπάρχουν έτσι και περισσότερα άτομα που χρησιμοποιούν την τέχνη ως μέσο αυτοπροβολής τού εγώ τους και ως τροφή για τη ματαιοδοξία τους. Πάλι κάτι τέτοιο δεν είναι a priori κατακριτέο αλλά συνήθως αυτές οι καλλιτεχνικές προτάσεις κάπου “χάνουν” στο αποτέλεσμά τους. Εν κατακλείδι, η καλλιτεχνική έκφραση, ως μια πηγαία ανάγκη, πρέπει πάντα να ενθαρρύνεται.

-Ηχογραφώντας το Second Light τι μάθατε; Πώς έγιναν οι ηχογραφήσεις του;

Η ηχογράφηση έγινε μέσα σε 3 μέρες, τον Μάιο του 2021, στο Antart στούντιο, με τη βοήθεια του Βασίλη Νισσόπουλου και του Νίκου Κόλλια. Αυτή τη φορά η live ηχογράφηση του δίσκου ήταν μια απόλυτα συνειδητή επιλογή αφού θέλαμε να αποτυπώσουμε στην ηχογράφηση το vibe που έχουμε όταν παίζαμε τα κομμάτια στην άνεση του studio μας. Πολλά από τα μέρη στα κομμάτια του Second Light γράφτηκαν έχοντας στο μυαλό μας πως θα ακουγόντουσαν σε ένα live, μπροστά σε κοινό και δίνουμε πολύ βάση στο μεταξύ μας interplay, οπότε η live ηχογράφηση ήταν μονόδρομος. Σε μία τέτοια συνθήκη όμως λείπει κάτι πολύ βασικό. Το κοινό. Έτσι μάθαμε, μέσα σε μια μεγάλη αίθουσα στούντιο, ότι είναι υποχρέωση του καθενός ξεχωριστά να έχει τη δυνατότητα να φορτίζεται ενεργειακά σαν να υπήρχε άμεση απεύθυνση σε κοινό όπως ακριβώς γίνεται σε μια συναυλία, έτσι ώστε να βγει και στη στουντιακή ηχογράφηση η επιθυμητή ενέργεια.

-Έχω την αίσθηση πως γνωριστήκατε σε ωδείο. Πως συναντηθήκατε στο χολ του και αφού ο ένας είπε στον άλλο τις μπάντες που του αρέσουν, συμφωνήσατε να φτιάξετε το δικό σας γκρουπ. Η ιστορία σας πάει κάπως έτσι;

Έτσι ακριβώς έγινε ανάμεσα στον Νικηφόρο (πλήκτρα) και στον Σωκράτη (τύμπανα). Η πλάκα είναι ότι παίζαμε για μερικούς μήνες μαζί στο ωδείο χωρίς να έχουμε αποκαλύψει ο ένας στον άλλο ότι δεν έχουμε τόσο “κλασικές” jazz καταβολές, μέχρι που έγινε η σύνδεση όταν ο Σωκράτης θέλησε να φτιάξει μια μπάντα πάνω στα αισθητικά πρότυπα των BADBADNOTGOOD & Alfa Mist. Έχουμε όμως όλοι μας περάσει από το κομμάτι της ωδειακής – ακόμη και στην περίπτωση του Βασίλη (μπάσο) και του Πάνου (drummer μας από το 2023) – πανεπιστημιακής μουσικής εκπαίδευσης.

-Η Veego Records είναι μια ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία. Ποιος θα λέγαμε πως είναι ο ρόλος της στη δισκογραφία;

Η Veego Records είναι το όραμα του ιδρυτή της Ανδρέα Μητρέλη και η προσπάθειά του να βρει και να κυκλοφορήσει δίσκους και πρότζεκτ που θα θεωρηθούν ορόσημο στην ελληνική μουσική σκηνή. Είναι μια δισκογραφική με αισθητικό εύρος, από ηλεκτρονική μέχρι hip hop και jazz. Η φιλοσοφία της είναι να επιλέγει να κυκλοφορεί δίσκους με βασικό κριτήριο το τι θα ήθελες να υπάρχει στη δισκοθήκη σου, χωρίς να αναλώνεται σε αριθμούς και σε οτιδήποτε άλλο. Αυτή η φιλοσοφία είναι πολύ κοντά στη δικιά μας. Θέλουμε να γράφουμε και να παίζουμε μουσική που ιδανικά θα θέλαμε να ακούμε στο ραδιόφωνο ή οπουδήποτε, οπότε η Veego Records είναι η δισκογραφική που μας ταιριάζει και το καλλιτεχνικό μας σπίτι. Από το ντεμπούτο μας Teegarden πριν τρία χρόνια, μέχρι και σήμερα με το Second Light.

-Υπήρξε -ίσως υπάρχει ακόμα- μια εποχή που τζαζίστες ακούμπησαν την παραδοσιακή μουσική για να φτιάξουν τον δικό τους ήχο, τη δική τους μουσική. Εκείνη (ή αυτή) η εποχή τι σας λέει;

Είμαστε fan του καλαίσθητου μπλεξίματος. Η jazz μουσική, από τη δεκαετία του ‘60 κιόλας, ξεκίνησε να ενσωματώνει άλλα -mainstream για την εποχή- είδη μουσικής. Συγκεκριμένα, ο συνδυασμός jazz και παραδοσιακής μουσικής της εκάστοτε χώρας έχει γίνει πολλάκις και με μεγάλη επιτυχία. Ο κατάλογος της ECM έχει πολλά τέτοια διαμάντια. Η ελληνική παραδοσιακή μουσική συγκεκριμένα, έχει διάφορα -ρυθμικά κυρίως- πολύ χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα μονά αλλά παράλληλα χορευτικά μέτρα της. Στη μουσική των Kepler μας αρέσει να παίζουμε μονά μέτρα που γκρουβάρουν, στα οποία μπορείς να κουνήσεις ρυθμικά το κεφάλι.

-Η τζαζ μουσική μπορεί να συνδεθεί με το hip-hop χωρίς να χάνει κάποιο από τα δύο είδη τη γοητεία του. Γιατί αυτό;

Η σύνδεσή τους γίνεται αβίαστα γιατί απλούστατα και οι δυο μουσικές έχουν τις ίδιες ρίζες. Ο κοινός πρόγονός τους είναι η αφρικανική μουσική και, πέρα από αυτό, και τα δυο αυτά μουσικά είδη πηγάζουν μέσα από τη μαύρη αμερικανική κουλτούρα.

-Πώς προέκυψε η συνεργασία σας με τον ΛΕΞ;

Από τα πρώτα βήματα της μπάντας είχαμε βλέψεις να κάνουμε μια συνεργασία με κάποιον ράπερ. Άλλωστε είμαστε όλοι fan των rap & hip hop παραγωγών που έχουν μέσα jazz και funk samples. Έχοντας στο μυαλό μια τέτοια συνεργασία για κάποια επερχόμενη κυκλοφορία μας, έσκασε σαν βόμβα μεγατόνων η πρόταση από τον Ανδρέα Μητρέλη της Veego Records να γίνει μια τέτοια συνεργασία με τον ΛΕΞ. Είμαστε fan του και κάτι τέτοιο δεν μπορούσαμε ούτε να το ονειρευτούμε! Ζητήσαμε από τον ΛΕΞ να μας δώσει τα φωνητικά του κομματιού του Spike Lee από τον τελευταίο του δίσκο METRO, και ο ίδιος μας έδωσε το ελεύθερο να κινηθούμε μουσικά σε οποιαδήποτε κατεύθυνση θέλαμε και τον ευχαριστούμε πολύ για όλο αυτό. Κλειστήκαμε στο στούντιο, δουλέψαμε πυρετωδώς και βγάλαμε ένα αποτέλεσμα για το οποίο είμαστε τόσο εμείς όσο και ο ίδιος ο ΛΕΞ πολύ χαρούμενοι!

-Για την ελληνική μουσική σκηνή ο ήχος σας τι μπορεί να είναι; Τι διαστάσεις έχει;

Αυτό είναι κάτι το οποίο δεν μπορούμε να το κρίνουμε απόλυτα εμείς και επίσης δεν μπαίνουμε συνειδητά στη διαδικασία να αναλογιστούμε τις διαστάσεις του ήχου, του project των Kepler. Αυτό που επιδιώκουμε είναι να αφήνουμε και ένα μικρό περιθώριο “πλαστικότητας” στον ήχο μας να μπορεί να υποστηρίξει διαφορετικά αισθητικά μονοπάτια, κάτι που έχουμε αποδείξει με τις συνεργασίες μας. Από την Kalli και τη Μαρία Βαρβέρη του indie, soul και R&B χώρου μέχρι τον ΛΕΞ του Rap και Hip-Hop.

-Τι έχετε προγραμματίσει για το επόμενο διάστημα (του χρόνου);

Έχουμε προγραμματισμένες μέσα στο καλοκαίρι μερικές συναυλίες εκτός Αθηνών, τις οποίες θα ανακοινώσουμε σύντομα. Έχουμε τη χαρά επιτέλους να κρατάμε τον νέο δίσκο – το Second Light- στα χέρια μας, σε μορφή βινυλίου που κυκλοφορεί από τη Veego Records. Στόχος μας για το άμεσο μέλλον να συνεχίσουμε τις συναυλίες και την προώθηση του Second Light.

Ακούστε το νέο άλμπουμ των Kepler Is Free εδώ: