Τα στάδια της ναρκισσιστικής φιλίας. Όταν ένας νάρκισσος σκοπεύει να γίνει φίλος σας, χρησιμοποιεί ένα πολύ ξεχωριστό μοτίβο σύνδεσης που δημιουργεί ισχυρούς δεσμούς στο φάσμα του φαινομένου που αποκαλούμε συνεξάρτηση. Αυτοί οι δεσμοί σχηματίζονται τόσο γρήγορα που σπάνια έχουμε χρόνο να τους αναλύσουμε με ειλικρίνεια για αυτό που είναι.
Στο πρώτο στάδιο της σύνδεσης με τον ναρκισσιστή, η εξιδανίκευση περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός έντονου δεσμού. Αρχικά, ο ναρκισσιστής φίλος θα συμπεριφέρεται ως συμπονετικός και θα είναι πολύ γοητευτικός. Μπορεί να φαίνεται ότι έχει περισσότερα κοινά μαζί σας από οποιονδήποτε άλλον άνθρωπο ποτέ. Έρχεστε πολύ κοντά και πολύ γρήγορα, και αυτό είναι που δημιουργεί την αίσθηση της συνεξάρτησης.
Ενώ πιστεύετε ότι δημιουργείτε μια αδιαμφισβήτητη σύνδεση, στην πραγματικότητα ο ναρκισσιστής φίλος στοχεύει στο να κατανοήσει τις αδυναμίες και τις επιθυμίες σας. Με αυτόν τον τρόπο καταλαβαίνει πώς να σας χρησιμοποιήσει.
Υποτίμηση
Η υποτίμηση είναι το δεύτερο στάδιο της ναρκισσιστικής φιλίας και είναι το πιο σημαντικό για τους ναρκισσιστές. Σε αυτό το σημείο, έχετε αναπτύξει έναν στενό δεσμό και πιθανότατα αγαπάτε τον ναρκισσιστή φίλο σας. Για να σας κρατήσει κοντά, όμως, ξεκινά μια στοχευμένη εκστρατεία υποτίμησης. Καταρρίπτει έντεχνα την αυτοεκτίμησή σας για να μπορεί με ευκολία να σας χειριστεί. Όταν σταματήσετε να συμβαδίζετε με τις απαιτήσεις του για προσοχή ή επιβεβαίωση, θα εμφανίσει περισσότερη επιμονή. Αυτή είναι μια τελευταία προσπάθεια να σας κρατήσει κάτω από τον έλεγχό του, προτού αφυπνιστείτε ή χάσετε το ενδιαφέρον σας για τα παιχνίδια του.
Απόρριψη
Το τελικό στάδιο σε μια ναρκισσιστική φιλία, το στάδιο της απόρριψης, περιλαμβάνει τον ναρκισσιστή να επιχειρεί να απαλλαχθεί από τη σχέση που δεν τον εξυπηρετεί πλέον. Όταν σταματήσετε να συμμορφώνεστε με τις επιθυμίες του, απορρίπτεστε. Είναι η στιγμή που ξεκινά το “γκρέμισμα” της σχέσης και της δικής σας προσωπικότητας εστιασμένα και σκόπιμα. Το άτομο που γνωρίζατε θα αποσυρθεί από την επικοινωνία, μπορεί να εξαφανιστεί και εντελώς καθώς θα προσπαθεί ταυτόχρονα να βλάψει την εικόνα σας στους άλλους και θα κάνει ό,τι μπορεί για να αποπροσανατολίσει τους άλλους από το να εστιαστούν στη δική του στάση και συμπεριφορά.
Είναι ο φίλος σας ναρκισσιστής; Δομεί τη σχέση με στόχο το προσωπικό του συμφέρον; Σας πιέζει; Σας απορρίπτει; Σας κάνει να νιώθετε ότι δεν είστε τόσο άξιοι ή αγαπητοί όσο εκείνος; Σας χειραγωγεί; Δεν μπορούμε να διάγουμε έναν υγιή και ισορροπημένο βίο, όταν περιτριγυριζόμαστε από δυστυχισμένους και χειριστικούς ανθρώπους. Αυτός είναι ο ναρκισσιστής φίλος. Βρείτε τη δύναμη να απομακρυνθείτε, αν θέλετε να περιβάλλετε τον εαυτό σας με ηρεμία και να αισθανθείτε πληρότητα ξανά.
Πάρτε απόσταση για να παρατηρήσετε
Είναι δύσκολο να παραδεχτούμε ότι οι φίλοι μας είναι ναρκισσιστές. Μπορούμε να αμφισβητήσουμε αυτή τη διαπίστωση πολύ εύκολα και να αμφιβάλλουμε για την ικανότητά μας να βλέπουμε τους ανθρώπους όπως αυτοί είναι.
Αυτή η τάση αυτοαμφισβήτησης είναι ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο οι ναρκισσιστές διατηρούν τον έλεγχο πάνω μας. Χρησιμοποιούν αυτή την αμφιβολία για να υπονομεύσουν την αίσθηση που έχουμε για τον εαυτό μας και τα όρια που γνωρίζουμε ότι είναι σημαντικά.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό να αφυπνιστούμε και να αντικρίσουμε την πραγματικότητα. Η αποστασιοποίηση είναι ο καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό. Πριν αντιδράσετε, διεκδικήστε τον χώρο σας και παρατηρήστε τη δυναμική της σχέσης σας και της ομάδας των φίλων σας. Μπορείτε να δείτε πιο καθαρά τα στάδια της φιλίας και πώς δημιουργούν σχέσεις συνεξάρτησης. Κάνοντας ένα βήμα πίσω για να σκεφτούμε και να επανεξετάσουμε από άλλη οπτική γωνία τη ζωή και τις σχέσεις μας, είμαστε σε θέση να δούμε και να αποδεχθούμε αυτό που συμβαίνει.
Παρατηρήστε και προσπαθήστε να καταγράψετε κάθε φορά που νιώθετε ότι κάτι δεν πάει καλά. Παρακολουθήστε τη συμπεριφορά του φίλου σας και πώς επηρεάζει τα δικά σας συναισθήματα. Αλλάζει η συμπεριφορά του τον τρόπο που σκέφτεστε για τον εαυτό σας; Αυξάνει τις συγκρούσεις μεταξύ των φίλων σας; Έμποδίζεστε να κάνετε πράγματα που σας κάνουν ευτυχισμένους; Μπορείτε να αξιολογήσετε και να αναγνωρίσετε τα μοτίβα της φιλικής σας σχέσης και να κατανοήσετε τι συμβαίνει.
Η υπερεπενδύση
Οι φίλοι των ναρκισσιστών υπερεπενδύουν σε αυτούς. Αυτό είναι το σήμα κατατεθέν της σχέσης.
Οι ναρκισσιστές περιτριγυρίζονται από ανθρώπους που θα τους θαυμάζουν απεριόριστα και θα κάνουν τα πάντα για αυτούς. Είναι το μόνο που τους ενδιαφέρει. Γι’ αυτό πρέπει να σταματήσετε να υπηρετείτε αυτό το σκεπτικό και το συγκεκριμένο μοντέλο φιλίας.
Η απομάκρυνση από έναν ναρκισσιστή φίλο είναι απαραίτητη και ένα από τα πρώτα βήματα πρέπει να περιλαμβάνει την ανάκτηση της ενέργειας και της δύναμής σας. Διακόψτε τη σχέση μια για πάντα. Δείτε τον γι’ αυτό που είναι και σταματήστε να επενδύετε το χρόνο και την ενέργειά σας. Όσο συνεχίζετε να βρίσκεστε κοντά, θα συνεχίζει να εκμεταλλεύεται, μέχρι να μην έχετε καμία αξία για αυτόν. Σταματήστε να ξοδεύεστε και να αφήνετε τα όριά σας (και την ευτυχία σας) να καταπατηθούν. Εστιάστε στη ζωή σας.
Θέστε πιο αποτελεσματικά όρια
Κάθε σχέση χρειάζεται όρια για να ευδοκιμήσει. Η φιλία με άτομα που δεν μας σέβονται ή δεν μας κάνουν να νιώθουμε άβολα δεν οδηγεί πουθενά. Οι φίλοι μας θα πρέπει να μας υποστηρίζουν και θα πρέπει να μας κάνουν να νιώθουμε εκτίμηση, αλλά και επιθυμητοί μέσα στις σχέσεις που χτίζουμε μαζί τους.
Αυτό συμβαίνει με τον σεβασμό των αναγκών μας και φροντίζοντας να μην υπερβούμε τα όρια των αξιών και των επιθυμιών μας. Για να απομακρύνετε τους ναρκισσιστές από τη ζωή σας, βάλτε καλύτερα όρια και μείνετε σε αυτά.
Προσδιορίστε με ακρίβεια τον τρόπο που θέλετε να σας συμπεριφέρονται και αρνηθείτε να συμβιβαστείτε με κάτι διαφορετικό από αυτό.
Τα όρια είναι απαραίτητα όταν έχουμε να κάνουμε με έναν ναρκισσιστή. Σταματήστε να απαντάτε στο τηλέφωνο πολύ αργά τη νύχτα. Σταματήστε να παίζετε τον ρόλο του χρήσιμου εργαλείου στη ζωή κάποιου προκειμένου να σας εκτιμά. Ενημερώστε τον φίλο σας ότι δεν θα ξεπεράσετε τα όριά σας για αυτόν πια. Μπορείτε ακόμα να σταματήσετε να παίζετε τα παιχνίδια του και να αποχωρήσετε όποτε αισθάνεστε ότι τα όριά σας διακυβεύονται.
Δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος να θέσετε όρια. Δώστε προτεραιότητα στα πιο σημαντικά κομμάτια και αρνηθείτε να συμβιβαστείτε με οποιαδήποτε όρια διακινδυνεύουν την ευτυχία σας.
Συμπερασματικά
Έχετε να κάνετε με μια ναρκισσιστική φιλία που εμποδίζει την ευτυχία σας; Δεν είναι πάντα εύκολο να εντοπίσουμε τους ναρκισσιστές στους κοινωνικούς μας κύκλους, αλλά όταν το κάνουμε, ανοίγει η ματιά μας σε μερικές σοβαρές αλήθειες. Αντί να ασχολείστε με τη χειραγώγησή τους, δώστε δύναμη στον εαυτό σας να κατανοήσει ποιοι είναι και πώς λειτουργούν.
Μόλις αποκτήσετε μεγαλύτερη γνώση των διαφορετικών σταδίων χειραγώγησης που διακρίνουν την φιλία σας, μπορείτε να δράσετε και να βρείτε ξανά την ισορροπία σας. Πάρτε τον χώρο και τον χρόνο ώστε να παρατηρήσετε τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα στις φιλίες σας. Αναζητήστε τα στάδια εξιδανίκευσης και, στη συνέχεια, παρακολουθήστε τον νάρκισσο, όταν απογοητεύεται πώς αντιδρά, πώς απορρίπτει και πώς αποσύρεται από τη φιλία.
Μόλις αποδεχτείτε ποιος είναι ο φίλος σας, σταματήστε να επενδύετε όλο τον χρόνο και την ενέργειά σας σε αυτόν.
Απομακρυνθείτε αργά και προετοιμαστείτε για την αναπόφευκτη απόρριψη που θα έρθει. Προσεγγίστε καλύτερα ανθρώπους που μπορείτε να εμπιστευτείτε και θέστε τα όρια που έχουν μεγαλύτερη αξία για εσάς. Απομακρυνθείτε, τέλος, εντελώς από τον ναρκισσιστή. Τότε μπορείτε να δημιουργήσετε χώρο για να έρθουν στη ζωή σας καλύτερες, πιο ανταποδοτικές φιλίες.
