του Γιάννη Παναγόπουλου //
“H τέχνη είναι σαν το κάρβουνο, όταν είναι αναμμένο και το πιάνεις καίγεσαι, όταν είναι σβηστό και το πιάνεις μουτζουρώνεσαι”
Μου άρεσαν όσα είπε ο Σταύρος Ξαρχάκος. Η τέχνη έχει διαφωνίες. Έχει διάλογο. Χρέος της είναι να βλέπει μπροστά. Με το δικό της τρόπο. Ο Σταύρος Ξαρχάκος για πολλούς είναι ο ταγμένος δεξιός. Και τι μ’ αυτό; Και ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν. Και ο Χατζηκυριάκος – Γκίκας ήταν. Και μετά; Αν πραγματικά κάποιος βλέπει μέσα στο έργο τους την ιδεολογική ισχύ του ενός ή του άλλου χάνει τα πάντα. Οι θαλαμοφύλακες των κομματικών ιδεών, που παραδόξως πάντα έχουν δημόσιο βήμα, κάποια στιγμή πρέπει να βγάλουν τον σκασμό. Ο Ξαρχάκος, ο Κραουνάκης σήμερα. Ο Χατζιδάκις, ο Θεοδωράκης χτες. Μπορείς να φανταστείς ένα κόσμο που θα τους απαγορευόταν να μιλούν. Ή, ίσως το χειρότερο, να ζητούν άδεια για να μιλήσουν. Κόσμος του πολιτισμού δεν χωρά σε success story. Κατά μία έννοια είναι a priori success story. Είναι από μόνος του το βλέμμα στο αύριο, η εκπαίδευση της ψυχής, η οργάνωση της σκέψης. Αυτό θα μπορούσε ποτέ να είναι μετρήσιμη αξία;
•Ο Σταύρος Ξαρχάκος δήλωσε σε συνέντευξή του στο ρ/σ Κόκκινο: “Η δημιουργική τέχνη είναι άχρονη ενώ η πολιτική έρμαιο του χρόνου. Η τέχνη είναι παρηγοριά της αιωνιότητας. Ζούμε σε εποχές πολιτισμικής αναιμίας γιατί έχουμε πλήρη έλλειψη ενιαίου εθνικού ψυχικού.” Διαφωνεί κανείς;
Ο κλάδος της τέχνης ψυχορραγεί, οικονομικά. Η “διαβολοβδομάδα” ελέγχου πίστης των καλλιτεχνών στην τέχνη πρέπει να ολοκληρωθεί άμεσα. Τα φεστιβάλ ακυρώθηκαν. Οι συναυλίες και οι θεατρικές παραστάσεις επίσης. Η οικονομική στήριξη των ανθρώπων που παράγουν τέχνη είναι ζήτημα εξέλιξης της ταυτότητάς μας. Και αυτή δεν έχει πολιτικό πρόσημο. Είναι απαίτηση των πάντων.
Η κυβέρνηση στέκει αμήχανα στη θέα της οικονομικής ανέχειας των ανθρώπων της τέχνης και των τεχνικών που την υποστηρίζουν. Το ερώτημα δεν είναι αν αδικούμε τον ένα επαγγελματικό κλάδο και στηρίζουμε τον άλλο. Το ερώτημα είναι αν θα υπάρξει τέχνη σήμερα, αύριο ή όχι. Εκτός αν θεωρούμε ότι πρέπει να ζήσει αποκλειστικά μέσα από χορηγίες ή από οικογενειακά πορτοφόλια. Εκτός αν θεωρούμε πως οι καλλιτέχνες δεν κάνουν κανονικές δουλειές, δεν πρέπει να ζουν από τη δουλειά τους. Αν λέμε αυτό είναι σαν να λέμε και πως μπορούμε να φανταστούμε μια χώρα, τη χώρα μας, χωρίς ωδεία, χωρίς σχολή Καλών Τεχνών.
•”Η λειτουργία της τέχνης δεν εξυπηρετεί απλώς ιδεολογικές ανάγκες, αλλά είναι αναπόσπαστο στοιχείο της παραγωγής μιας χώρας” δήλωσε μόλις χτες ο Σταύρος Ξαρχάκος. Τον ακούμε με προσοχή
εικόνα © Akis Christou
