του Γιάννη Παναγόπουλου //
Η Ολεάννα, η παράσταση που πρωταγωνιστεί προσελκύει θεατές σε πείσμα των δύσκολων καιρών. Ο Δημήτρης Πετρόπουλος πάντα έχει κάτι ενδιαφέρον να πει για το πώς αντιλαμβάνεται τον κόσμο, το θέατρο, τους διπλανούς του και την πολιτική ορθότητα, το θέμα που πραγματεύεται έντονα αυτό το διάστημα από τη σκηνή θεάτρου. Ο διάλογος μαζί του είναι απολαυστικός. Ακόμα και όταν ο ίδιος θέτει κανόνες. Να τον κοιτά ένας συνομιλητής του στα μάτια όταν μιλά είναι ένας από αυτούς.
-Πριν πατήσουμε το record για να ηχογραφήσουμε αυτή τη συνέντευξη είπες πως θέλεις ο άλλος να σε κοιτά στα μάτια όταν μιλάς. Είναι μια ιντριγκαδόρικη απαίτηση αυτό. Τουλάχιστον έτσι μου ακούγεται.
-Ναι, μπορεί να είναι.
-Οι άνθρωποι με τα αυτιά ακούν και με τα μάτια βλέπουν. Τα αυτιά δεν θα έπρεπε να σ’ ενδιαφέρουν περισσότερο από τα μάτια;
-Το έχω ξανακούσει αυτό που λες. Ξέρεις πώς μου ακούγεται; Σαν ένα καλό ξεμπέρδεμα. Οργανικά αν το πάρεις έτσι είναι, με τα αυτιά ακούς. Είμαι από τους ανθρώπους που μια υπέροχη ιστορία, ακόμα και αν επαναλαμβάνεται, δεν την βαριούνται. Αν λες το παραμύθι καλά είμαι διατεθειμένος να το ξανακούσω παρατηρώντας τα πάντα. Στον δικό μου κώδικα το ν’ ακούς απλά κάτι χωρίς να δένεσαι και οπτικά μαζί του είναι μια ρεπορταζιακή άποψη για τα πράγματα.
-Δεν βλέπω κάτι αρνητικό σ’ αυτό.
-Εγώ πάντως δεν το λέω σαν έπαινο.
-Το ρεπορταζιακά το συνδυάζεις με το επιφανειακά;
-Σε ένα διάλογο καταγράφω τις λέξεις του άλλου. Ασχολούμαι με αυτόν με τον οποίον είμαι. Δεν ασχολούμαι με το περιβάλλον ή με τρίτα ερεθίσματα. Όλα τα ερεθίσματα τα δέχομαι. Και ηχητικά και οπτικά και μάλιστα τα ενσωματώνω. Μπορείς να είσαι ετοιμοπόλεμος για όλα αλλά μπορείς παράλληλα να είσαι και συγκεντρωμένος στον άλλο. Δεν αντέχω τις στιγμές που μιλώντας με κάποιον με κάνει να αισθανθώ να ρωτήσω: “Συγνώμη, μιλάμε και εσύ κάνεις καμάκι;” Έχω μια δική μου θεωρία για το όλο πράγμα η οποία είναι πολύ αρνητική. Πως όσοι ανήκουν στην παραπάνω κατηγορία είναι άνθρωποι τρομακτικά δυστυχισμένοι. Θα ήθελαν να είναι κάπου αλλού από εκεί που είναι τώρα. Δεν μπορώ να δεχτώ πως κάποιος βάζει μια συνάντηση μαζί μου ως πρόσχημα για να κάνει καμάκι. Είναι μετά και το άλλο. Μια φίλη μου έχει κολλήσει άσχημα με το κινητό της. Συνέχεια πάνω του είναι. Τι έκανε ο ένας και τι έκανε ο άλλος στο facebook. Θεέ μου.
-Ένας εθισμός είναι αυτός. Εσύ δεν έχεις έναν;
-Mε βρίσκεις στη φάση της ζωής μου που έκοψα το τσιγάρο. Στερήθηκα το καλύτερο δεκανίκι εθισμού μετά από σαράντα χρόνια καπνίζοντας 75 τσιγάρα την ημέρα.
-Πώς τα κατάφερες;
-Δεν το έκοψα για να το κόψω. Έκανα μια χοντρή επέμβαση. Πόναγα, τράβαγαν τα ράμματα και είπα πως μια – δυο μέρες δεν θα καπνίσω γιατί ο πόνος ήταν πολύ σκληρός και η ενόχληση μεγάλη. Ήταν σαν παιχνίδι. Η δεύτερη μέρα έφερε την τρίτη και η τρίτη την τέταρτη. Και έφτασα στον ενάμιση χρόνο. Ποτέ δεν είπα έκοψα το τσιγάρο. Είπα απλά πως δεν καπνίζω. Ούτε ένα δευτερόλεπτο δεν με πείραξε, δεν με πειράζει που κάπνιζαν οι άλλοι. Το ερέθισμα έρχεται από μέσα μου. Όχι από τους άλλους προς εμένα.
-Πρωταγωνιστείς στην Ολεάννα. Το θέμα της φαντάζει σύγχρονο. Η σεξουαλική παρενόχληση…
-Είναι προσχηματικό όλο αυτό. Η χρήση της πολιτικής ορθότητας, της σεξουαλικής παρενόχλησης ως εργαλείο εξουσίας. Υποτίθεται πως όταν το κίνημα ξεκίνησε την εποχή που εκτός των άλλων γράφτηκε και η Ολεάννα, ο σκοπός ήταν να αποκατασταθούν αδικίες. Οι παραμελημένες τάξεις, οι γυναίκες, οι μειονότητες, οι ανάπηροι, επαγγελματικές ομάδες με διαφοροποιημένους ρόλους. Δεν πέρασε πολλά φεγγάρια η πολιτική ορθότητα. Ήταν από την αρχή ένα πράγμα στρεβλό, διεστραμμένο που το πήραν στα χέρια τους σκοτεινών προθέσεων άνθρωποι. Οποιοδήποτε εργαλείο από τη γλώσσα, που είναι εργαλείο έκφρασης και επικοινωνίας, μέχρι τις στρατηγικές ρυθμίσεις που μπορεί να είναι νομικές ή δεν ξέρω κ εγώ τι άλλο όταν τις αρπάζουν χέρια ανθρώπων με ανοιχτούς λογαριασμούς, γίνονται όπλα καταστροφής. Τελεία και παύλα. Θα μου πεις τωρα ανοιχτούς λογαριασμούς έχουμε όλοι. Άρα είναι σαν να λέω πως σε ανθρώπινα χέρια τα εργαλεία εξουσίας μόνο κακό μπορούν να κάνουν. Εργαλείο εξουσίας μπορεί να είναι το χαμόγελο ή μια φωνή ή η μυρωδιά από το δέρμα σου. Μπορεί να είναι η σπιρτάδα σου, η πνευματική σου διαύγεια ή η μεταδοτική σου καύλα χιλιάδες μπορεί να είναι τα εργαλεία εξουσίας. Το θέμα είναι πώς τα μεταχειρίζεσαι. Θα παίξεις μαζί τους; Είσαι τόσο υπεράνω που δεν θα μπεις καν στον πειρασμό ακόμα και χαριτωμένα ή ανάλαφρα να τα χρησιμοποιήσεις; Όπως και αν έχει δεν μπορείς να ελέγξεις τις παρενέργειές τους.
-Έχεις βρεθεί στην πραγματική ζωή σ’ αυτή τη θέση;
-Βέβαια και το έχω κάνει. Και στις δύο.
-Ας πάρουμε λίγο τη θέση του θύματος, τη βρίσκω περισσότερο συναρπαστική.
-Σαν αντικείμενο σεξουαλικής παρενόχλησης ενδεχομένως δεν έχω βρεθεί. Όμως όλοι μας είμαστε αναγκασμένοι να ισορροπούμε και επομένως να περιορίζουμε τη βούλησή μας, ανάμεσα στις απαιτήσεις μας και τις απαιτήσεις των άλλων. Είναι όπως λέμε στην πολιτική για την ελεύθερη διαπραγμάτευση της αμοιβής μας. Ή είναι σαν να λέμε πως θα βάλω όρους στη σύμβαση που έχω με τη ΔΕΗ ή την ΕΥΔΑΠ επιθυμώντας να σεβαστούν το δικό μου ωράριο, τις δικές μου ανάγκες. Αν ποτέ καταφέρεις να πείσεις τη ΔΕΗ πως η σύμβασή σου μαζί της δεν είναι δίκαιη έλα να μου το πεις.
-Πώς διαχειρίστηκες τις φορές που ήσουν φορέας εξουσίας;
-Είμαι λίγο αλλεργικός σε αυτή τη σχέση, χωρίς να παριστάνω τον αντιεξουσιαστή ιδεολογικά. Μην περιμένεις ν’ αρχίσω να μιλώ για πολιτική. Έχω μια φυσική αποστροφή στο να μου ασκήσεις εξουσία και να την ασκώ κι εγώ. Δηλαδή να το πω πιο κυνικά, για να μην μπορεί κάποιος να μου ασκήσει εξουσία δεν ασκώ. Η ζωή το έφερε πολλές φορές να έχω το πάνω χέρι αλλά δεν σήμαινε κάτι αυτό. Ακόμα και αν έχει καταστροφικές συνέπειες δεν πρόκειται να αφεθώ στο έλεος κανενός ούτε για κλάσματα του δευτερολέπτου. Να με χειριστεί κάποιος εκβιάζοντάς με είναι το χειρότερό μου. Στα λέω όλα αυτά και σκέφτομαι πως μου έχει ανέβει το αίμα στο κεφάλι. Ένας ψυχαναλυτής θα μπορούσε ν’ ασχοληθεί με αυτό και εγώ δεν έχω καθόλου καλές σχέσεις μαζί τους.
-Γιατί;
-Δεν την πίστεψα πότε αυτή την ειδικότητα. Ξέρω πως είμαι αρνητικός και πολλές φορές μου την έχουν πει γι’ αυτό. Ίσως δεν βρήκα κάποιον να με πείσει… Αυτά που ακούω μου φαίνονται αναμασήματα. Στην ψυχανάλυση σαφώς υπάρχει υλικό καταγραφής επιστημονικό, καταγεγραμμένο και μετρήσιμο αλλά δεν μου αρέσει ο by the book τρόπος κατάταξης που γίνεται στους ανθρώπους. Θέλω τα πράγματα να είναι πιο εμπνευσμένα. Είναι γελοίο να λέω τέτοια πράγματα που αφορούν την επιστήμη αλλά είναι θέμα έμπνευσης του ανθρώπου που θα απευθυνθείς. Αν το “έχεις” πρέπει να υπάρχει επιστημονική συγκρότηση, αν δεν το έχεις καμία επιστημονική επάρκεια δεν σε σώζει. Η ψυχανάλυση, μια συλλογή παρατηρήσεων που έχουν ταξινομηθεί, έχουν μια δομή που αντιστοιχεί σε μια επιστημονική προσέγγιση μπλα μπλα μπλα… έχει και πολύ περίπου το όλο πράγμα. Άσε που θεωρώ πως οι ψυχαναλυτές έχουν μια παραπανίσια σιγουριά στις διαγνώσεις τους.
-Μου έλεγες πως είσαι και δημόσιος υπάλληλος…
-Είμαι εκπαιδευτικός από το 1999. Και τα τέσσερα τελευταία χρόνια είμαι στο υπουργείο παιδείας διοικητικός υπάλληλος. Διδάσκω και σε ΙΕΚ. Είμαι μεγάλος και ευάλωτος λόγω ηλικίας όμως καταφέρνω να έχω την αξιοπρέπειά μου ακέραια. Το ψωμί μου το βγάζω και έχω την πολυτέλεια να διαλέγω τι θα κάνω και τι όχι ως ηθοποιός.
Η “Ολεάννα” στο Θέατρο Olvio
Η «Ολεάννα», έργο εμβληματικό του βραβευμένου με Πούλιτζερ συγγραφέα Ντέιβιντ Μάμετ, συνεχίζει τις επιτυχημένες παραστάσεις της κάθε Σάββατο και Κυριακή στις 9:15μμ (αντί 8:00) στο θέατρο OLVIO.
Ο Δημήτρης Πετρόπουλος, στο ρόλο του καθηγητή Πανεπιστημίου και η Ντάνη Γιαννακοπούλου (υποψήφια φέτος για το βραβείο «Μελίνα Μερκούρη» με το έργο «’Αγριος Σπόρος») στο ρόλο της φοιτήτριας, βρίσκονται παγιδευμένοι σε ένα ανελέητο παιχνίδι εξουσίας. Σκηνοθεσία: Νικορέστης Χανιωτάκης.
Το έργο
Ένας επιτυχημένος Καθηγητής Πανεπιστημίου προτείνει σε μια νεαρή φοιτήτριά του ιδιαίτερα μαθήματα, καθώς εκείνη ανησυχεί, ότι θα αποτύχει στις εξετάσεις. Μια συνήθης, όμως, συμφωνία εξελίσσεται σε μια βίαιη λεκτικά, ψυχολογικά και σωματικά αντιπαράθεση: η φοιτήτρια τον κατηγορεί για κατάχρηση εξουσίας και σεξουαλική παρενόχληση και για τον καθηγητή το όνειρο της μονιμοποίησης και της αγοράς ενός καινούργιου σπιτιού καταρρέει.
Στην “Ολεάννα”, ο Ντέιβιντ Μάμετ διερευνά τα όρια των ανθρωπίνων σχέσεων, σκιαγραφεί τις σχέσεις εξουσίας που αναπτύσσονται ανάμεσα στα φύλα και καταδεικνύει την αδυναμία ουσιαστικής επικοινωνίας μέσω του λόγου. Κυρίως, όμως, ο Μάμετ γράφει ένα έργο για την πολιτική ορθότητα.
Γραμμένη το 1992, η “Ολεάννα” ανέβηκε ένα χρόνο αργότερα στο διεθνούς φήμης Royal Court Theatre σε σκηνοθεσία του βραβευμένου με Νομπέλ Χάρολντ Πίντερ. To 1994 o ίδιος ο Μάμετ μετέφερε το έργο του και στον κινηματογράφο με τον ομώνυμο τίτλο.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Μετάφραση-Σκηνοθεσία: Νικορέστης Χανιωτάκης
Σκηνικά- Κοστούμια: Έλλη Λιδωρικιώτη
Επιμέλεια Κίνησης:Νατάσα Παπαμιχαήλ
Φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα
Βοηθός σκηνοθέτη: Έμμα Μαυρέλη
Φωτογραφία-Video: Νίκος Βούλγαρης
Ερμηνεύουν: Δημήτρης Πετρόπουλος, Ντάνη Γιαννακοπούλου
Παραστάσεις: Σάββατο και Κυριακή στις 21:15
Διάρκεια: 85 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)
Εισιτήρια: Ταμείο: 12€ κανονικό, 9€ μειωμένο (φοιτητές, άνεργοι, ΑΜΕΑ).
Προπώληση VIVA: Από 8€ http://www.olviotheater.gr/…/now/OLEANNA-2/VIVA-OLEANNA.html
Θέατρο OLVIO, Ιερά Οδός 67 & Φαλαισίας 7, Βοτανικός, τηλ: 210 34 14 118
Ώρες κράτησης εισιτηρίων: 17:00- 21:00
