Γιάννης Παναγόπουλος
Δεν ξέρω αν το έχεις προσέξει. Αν όχι, καν’ το απόψε ή καν’ το σε μια από τις επόμενες βραδιές που θα βρίσκεται στη σκηνή του Θεάτρου Αλάμπρα. Ο stand-up κωμικός Στέλιος Ανατολίτης, πριν σου πετάξει την ατάκα που θα σε κάνει να γελάσεις, γελά υπόκωφα πρώτα ο ίδιος. Η ευχάριστη αμετροέπεια που πρέπει να έχει μια stand-up παράσταση τού πάει πολύ. Δεν είναι μόνο όσα σε συνεργασία με το νου του λέει, είναι πως ζει όσα λέει. Ο κωμικός που πήρε των ομματιών του από τη Θεσσαλονίκη για τον “νότιο πόλο” που λέγεται Αθήνα, ξεκινά απόψε τις εμφανίσεις του με τίτλο “Κανονική Δουλειά”. Πριν πάμε στη συνέντευξη που κάναμε μαζί του να πούμε τα απαραίτητα. Είναι σαν ο Στέλιος ως πιτσιρίκι να μην έπαιξε μπάλα ποτέ γιατί το γράψιμο του άρεσε περισσότερο.
Ο Στέλιος Ανατολίτης είναι stand-up κωμικός, μουσικός, δάσκαλος αυτοσχεδιασμού και συγγραφέας. Έχει σπουδάσει Χημεία και Θέατρο και γράφει από τότε που θυμάται τον εαυτό του. Από το 2017 έχει έδρα την Αθήνα. Είναι μέλος της ομάδας “Science Comedy” όπου μαζί με κωμικούς κι επιστήμονες συμβάλλουν στην επικοινωνία της επιστήμης με αστείο κι εκπαιδευτικό τρόπο. Είναι ιδρυτικό μέλος του “Μαιευτήριο Comedy Club”, του μοναδικού comedy club της Θεσσαλονίκης που δημιουργήθηκε το 2014. Ξεκίνησε την πρώτη σχολή Θεατρικών Κωμικών Αυτοσχεδιασμών (Improv Comedy) στη Θεσσαλονίκη, διδάσκοντας τον αυτοσχεδιασμό στην κωμωδία (2014). Είναι ιδρυτικό μέλος του Felizol Improv Theatre Group με τους οποίο ανέβασαν την αυτοσχεδιαστική παράσταση “Σκηνοθέτησέ Μας!” τις σεζόν 2015-2017 στο Θέατρο Αθήναιον στη Θεσσαλονίκη. Το 2019 ξεκίνησε η λειτουργία της House of Improv, μιας σχολής αυτοσχεδιασμού στην Αθήνα, της οποίας είναι ιδρυτικό μέλος.
-Δεν είναι νέο. Είσαι ένας από εκείνους τους καλλιτέχνες που αφήνουν τη Θεσσαλονίκη για να έρθουν στην Αθήνα. Τι είναι Θεσσαλονίκη για σένα; Και τι είναι η Αθήνα;
Είμαι ένας από εκείνους τους καλλιτέχνες που χρειάζεται δουλειά για να ζήσει, αυτό είναι αλήθεια. Η Θεσσαλονίκη είναι η πόλη που με μεγάλωσε, μου έμαθε να ζω ως ενήλικας. Η Αθήνα είναι η πόλη που έβαλε τέλος στις αμφιβολίες για το αν ασκώ καλά την τέχνη μου.
-Στις παραστάσεις σου είσαι εσύ “κόντρα” στο κοινό. Αν το δεύτερο δε γελάσει με τις πρώτες ατάκες που θα πέσουν από το στόμα σου, τι κάνεις;
Δεν θεωρώ ότι είμαι κόντρα στο κοινό και η αλήθεια είναι ότι θα ήταν μάλλον κάποιο βασικό λάθος το να το θεωρεί κάποιος αυτό. Το κοινό είναι εκεί για να περάσει καλά και ειδικά όταν πληρώνει εισιτήριο για να δει αποκλειστικά εμένα, νομίζω ότι μόνο κοινά σημεία έχουμε. Αν δε γελάσει με την αρχή, θα γελάσει μετέπειτα. Αν δε γελάσει καθόλου, τότε κρίμα, δεν ταιριάξαμε. Επόμενη παράσταση.
-Πόσος αυτοσχεδιασμός υπάρχει στις παραστάσεις σου;
Ελάχιστος. Θα έλεγα τρία με πέντε τοις εκατό.
-Πληρώνουμε κάποιον για να τον δούμε να αυτοσαρκάζεται. Γιατί όταν μπορούμε να το κάνουμε αυτό δωρεάν, εμείς στους εαυτούς μας, το αποφεύγουμε;
Δεν ξέρω αν αναφερόμαστε στην κωμωδία γενικότερα και το τι νομίζει πως αγοράζει το κοινό όταν παίρνει εισιτήριο. Προσωπικά βλέπω ότι το κοινό δεν έρχεται για ένα είδος αστείου ή για μία φόρμα. Έρχεται για το σύνολο της παράστασης και για τον καλλιτέχνη. Ο αυτοσαρκασμός είναι υγεία είτε συμβαίνει στη σκηνή είτε εκτός αυτής. Αν δεν συμβαίνει εκτός αυτής, τότε υπάρχει μάλλον μια σοβαροφάνεια που όσο πιο γρήγορα φύγει, κατ’ εμέ πάντα, τόσο πιο γρήγορα θα αποδεχτούμε τον εαυτό μας.
-Θυμάσαι το μεγαλύτερο λάθος που έκανες ποτέ στη διάρκεια παράστασής σου;
Έδωσα σημασία σε έναν τραμπούκο που ήθελε να κάνει επίδειξη στην πόλη του ότι είναι σπουδαίος και τρανός. Σαφώς και δεν ήταν. Μαλώσαμε. Δεν το διόρθωσα, δυστυχώς, το άφησα να με επηρεάσει. Στο τέλος το μισό κοινό κατάλαβε και έληξε. Το άλλο μισό ελπίζω να χάιδεψε τον τραμπούκο ώστε να συνεχίσει να είναι τραμπούκος και να συνεχίσει να ενοχλεί όποιον γουστάρει. Μην του χαλάσουμε και τη ζωή, κρίμα.
•«Η κωμωδία είναι εξ ορισμού μια πολιτική πράξη, οπότε ακόμη κι αν μια κωμωδία παρατήρησης δε μιλάει για κόμματα, σίγουρα έχει κάποιο σχόλιο σχετικό με την πολιτική. Μπορεί να μιλάει για τα κακοχτισμένα κτίρια της δεκαετίας του ’70. Κι αυτό ένα πολιτικό σχόλιο είναι.»
-Υπάρχουν stand-up κωμικοί που οι παραστάσεις τους έχουν σαφή πολιτική χροιά. Τι έχεις να πεις γι’ αυτό;
Ο καθένας είναι ελεύθερος να κάνει την κωμωδία που του αρέσει. Αν και για να είμαι ειλικρινής, αν μιλάμε για Ελλάδα, δεν βλέπω κάποιον από τη γενιά μου να κάνει αυστηρά πολιτική κωμωδία. Οι περισσότεροι κάνουμε πολλά και διαφορετικά είδη.
Στο φιλοσοφικό του πράγματος, η κωμωδία είναι εξ ορισμού μια πολιτική πράξη, οπότε ακόμη κι αν μια κωμωδία παρατήρησης δε μιλάει για κόμματα, σίγουρα έχει κάποιο σχόλιο σχετικό με την πολιτική. Μπορεί να μιλάει για τα κακοχτισμένα κτίρια της δεκαετίας του ’70. Κι αυτό ένα πολιτικό σχόλιο είναι.
Ακόμη κι όταν μιλάμε για τον τρόπο που οδηγάμε ή κάνουμε διακοπές, πάλι ένα κοινωνικό σχόλιο είναι. Οι κοινωνίες επηρεάζονται από την πολιτική των κυβερνήσεών τους.
-Είσαι το τυπικό παιδί που σπούδασε χημικός γιατί του έλεγαν σπίτι πως πρέπει να σπουδάσει πρώτα κάτι “κανονικό” και μετά θα είναι ελεύθερο να κάνει αυτό που θέλει;
Όχι, το αντίθετο μάλιστα, προέρχομαι ένα σπίτι χαλαρό και υποστηρικτικό που πιστεύει στον διάλογο και προάγει την ειλικρινή επικοινωνία. Προφανώς και σε μια τέτοια μεταστροφή από τον χώρο της επιστήμης στον χώρο της τέχνης χρειάζεται πολλή σκέψη και κουβέντα, μπορεί να δημιουργηθούν εντάσεις, αλλά τίποτα που δε θεωρώ απολύτως φυσιολογικό.
Σπούδασα Χημεία γιατί μου αρέσει πάρα, μα πάρα, πολύ. Το ότι δε δούλεψα τελικά ως χημικός (πέρα από ιδιαίτερα) είναι μια εντελώς άλλη ιστορία.
-Το ακούω όλο και συχνότερα πως από τη Λάρισα και πάνω η Ακροδεξιά έχει ακροατήριο που ολοένα και μεγαλώνει. Είναι αλήθεια αυτό;
Δε γνωρίζω. Θα δούμε από τα αποτελέσματα στις εκλογές. Γενικώς, όσο φτωχοποιούνται οι επαρχιακές πόλεις της Ελλάδος θα βλέπουμε τέτοιες εκρήξεις που μας θυμίζουν τι πραγματικά κρύβεται στη σιωπή. Εκεί θέλει μια πολιτική πράξη άλλου είδους, ένα ξερίζωμα των ακροδεξιών αντιλήψεων που δυστυχώς δεν το βλέπω να συμβαίνει. Μάλλον το αντίθετο γίνεται.
-Youtuber για σένα σημαίνει πως, εκτός των άλλων, έχεις καθίσει να μάθεις και τις τεχνικές λεπτομέρειες (μοντάζ κτλ) για να ανεβάζεις τα βίντεό σου;
Με αρκετό διάβασμα και δοκιμές. Ανήκω και σε μία γενιά που χρησιμοποίησε πολύ ηλεκτρονικό υπολογιστή στη ζωή της. Μη νομίζεις όμως ότι ξέρω και τίποτα σπουδαίο. Τα βασικά για να υπάρχει αξιοπρέπεια.
-Η σιωπή πόσο αστεία μπορεί να είναι;
Όσο αστεία μπορεί να είναι και η φασαρία. Όλα εξαρτώνται από το timing.
