Του Νικηφόρου Γκολέμη //
Εβδομάδα… αμφισβήτησης αυτή που μας αφήνει, με διάφορους επίδοξους αναθεωρητές να κάνουν δυναμικές εμφανίσεις, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να μας πείσουν ότι το μαύρο είναι τελικά άσπρο και τόσα χρόνια εμείς είχαμε την αχρωματοψία κι αυτοί την ψύχραιμη και σωστή ματιά.
Πρώτος – και ουχί καλύτερος – αναθεωρητής ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, ο οποίος στην πρώτη του τηλεοπτική εμφάνιση εδώ και 13 χρόνια, μάς ενημέρωσε ότι δεν έφταιγε για τίποτα. Κανένα σκάνδαλο, όλα καλώς καμωμένα, η διαφθορά είναι κοινωνικό φαινόμενο. Δείχνουμε και δύο χρονογράμματα στην κάμερα και ξεμπερδέψαμε. Αυτή ήταν κατά βάση η «υπερασπιστική γραμμή» του πρώην πρωθυπουργού στις – όχι τόσο επίμονες – ερωτήσεις των δύο δημοσιογράφων.
Πρόλαβε βέβαια ο Κώστας Σημίτης να ψελλίσει και μερικές αλήθειες, κυρίως όσον αφορά την Ευρωζώνη και την κοινή αγορά, αναγνωρίζοντας μεταξύ άλλων το δομικό πρόβλημα της νομισματικής ένωσης, από το οποίο απορρέει η ενίσχυση των οικονομιών του Βορρά σε βάρος αυτών του Νότου. Ασφαλώς και δεν ανακαλύψαμε την Αμερική, αφού τα εν λόγω δεδομένα είναι γνωστά και μια ματιά στους αριθμούς αρκεί για να πιστοποιηθεί το αληθές της παραπάνω διαπίστωσης. Όταν όμως τα λόγια αυτά βγαίνουν από το στόμα του ανθρώπου που μας έβαλε στη νομισματική ένωση, αποκτούν μια κάποια βαρύτητα. Ή τουλάχιστον αρκούν για να θορυβήσουν ακόμα και τους πιο αφελείς, αυτούς που έστηναν τα προηγούμενα χρόνια στη γωνία όποιον τολμούσε να εκφράσει τις αμφιβολίες του για την τελειότητα του νομισματικού οικοδομήματος, «στολίζοντάς» τον με την ταμπέλα του «επικίνδυνου δραχμιστή». Πάντως, ο πρώην πρωθυπουργός έσπευσε να μειώσει τη σημασία του δομικού αυτού προβλήματος της ΟΝΕ, προκαλώντας μάλλον άφθονο γέλιο παρά έκφραση σοβαρού επιχειρήματος, λέγοντας ότι από το 2018 σχεδιάζεται… οικονομική ενίσχυση των χωρών του Βορρά προς αυτές του Νότου, ως αντιστάθμισμα για τα κέρδη που αποκομίζουν οι πρώτες από τον σαφώς μεγαλύτερο όγκο των εξαγωγών. Δηλαδή, μετά από καμιά εικοσαριά χρόνια πλουτισμού και γιγάντωσης των μεριδίων τους στην ευρωπαϊκή αγορά, οι χώρες του Βορρά θα δίνουν… εισφορά αλληλεγγύης στους αναξιοπαθούντες Νοτίους! Οικονομική προοπτική, όχι αστεία…
Ενδιαφέρον παρουσίασε και η απάντηση του Σημίτη στην επακόλουθη ερώτηση, δηλαδή για ποιον λόγο συμμετέχουμε στο κοινό νόμισμα, όταν εξ ορισμού μπήκαμε, για να… χάσουμε. «Δεν υπάρχει άλλη επιλογή» ήταν η κοφτή απάντηση του πρώην πρωθυπουργού, «δεν θα μπορούσαμε να σταθούμε στην εποχή της παγκοσμιοποίησης με το δικό μας νόμισμα». Πολύ πιθανόν να έχει δίκιο σε αυτό ο Κώστας Σημίτης. Στο υπάρχον οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο, μια επιστροφή στο εθνικό νόμισμα μάλλον καταστροφική μπορεί να αποδειχθεί. Ποιος όμως ευθύνεται για την έλλειψη εναλλακτικών και για τον εγκλωβισμό σε έναν ζημιογόνο μονόδρομο; Διότι, όταν επιλέγεις μεταξύ δύο δρόμων τον λιγότερο επώδυνο, σημαίνει ότι έχεις αποτύχει παταγωδώς να οικοδομήσεις ένα βιώσιμο οικονομικό μοντέλο. Η αποστροφή του πρώην πρωθυπουργού ότι «με δραχμή θα ήμαστε ακόμα χειρότερα» δεν είναι παρά η ξεκάθαρη ομολογία ότι η διακυβέρνηση τόσων ετών στη χώρα ήταν τόσο καταστροφική, που όταν βρεθήκαμε στο σταυροδρόμι, ήμαστε χαμένοι όποιον δρόμο κι αν ακολουθούσαμε! Μπροστά στο σταυροδρόμι όμως είναι εκεί που φαίνεται η ψυχραιμία και η οξυδέρκεια τόσο ενός πολιτικού, αλλά κυρίως, ενός Λαού. Η εμφανής επιλογή μπροστά στο σταυροδρόμι δύο καταστροφών μοιάζει το βάδισμα στο μονοπάτι της λιγότερο επώδυνης. Η επιλογή όμως που κάνει τη διαφορά και αφήνει πολιτικό στίγμα είναι το να γυρίσεις πίσω και να πιάσεις κάποιον άλλον δρόμο. Αυτό που χρεώνεται τόσο ο Κ. Σημίτης όσο και σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος της μεταπολίτευσης, είναι ακριβώς αυτή η προσκόλληση στην «λογιστική» θεώρηση και η αδυναμία εντοπισμού της πολιτικής επιλογής. Κι όταν η οικονομική σου αντίληψη περιορίζεται στις… εισφορές αλληλεγγύης των βορείων χωρών, εύκολα καταλαβαίνει κανείς γιατί δεν μπορείς να κάνεις το βήμα παραπέρα.
-Ο Κώστας Σημίτης δεν ήταν το μοναδικό κρούσμα των επιχειρήσεων αναθεώρησης γι’ αυτήν την εβδομάδα, καθότι τα εγκαίνια του Μουσείου Μπελογιάννη έδωσαν την κατάλληλη ευκαιρία σε μια άλλη ομάδα αναθεωρητών να πιάσουν δουλειά. Τα τελευταία χρόνια ξεπετάγονται σαν τα μανιτάρια διάφοροι «ανήσυχοι» που επιχειρούν να ξαναγράψουν την ιστορία και διερωτώνται, γιατί ηρωοποιούμε τον σφαγέα του Εμφυλίου, τον σταλινικό, τον άνθρωπο που έχει καταδικαστεί για προδοσία από το ελληνικό κράτος κ.τ.τ. Η απάντηση στις ανησυχίες των «ευαίσθητων» δημοκρατών έρχεται με μια ματιά στην ιστορία: Παρατηρούμε ότι κατά την καταγραφή των ιστορικών γεγονότων, κοινή πρακτική είναι ότι κυριαρχεί η οπτική αυτού που θα βρεθεί στη «σωστή πλευρά». Με απλά λόγια, την ιστορία τη γράφει ο νικητής. Τι συνέβη λοιπόν στην περίπτωση του Εμφυλίου και οι ηττημένοι δεν αποτυπώθηκαν στη μνήμη μας ως «τέρατα σφαγής»; Συνέβη το ότι οι «νικητές» δεν είχαν απολύτως τίποτα να γράψουν. Οι άνθρωποι που κατά την Κατοχή είτε έγιναν δωσίλογοι είτε παρέμεναν απαθείς «έντιμοι», πρόθυμοι υποταγμένοι και απρόθυμοι να προβούν σε οποιαδήποτε αντιστασιακή πράξη, είχαν βρεθεί ξαφνικά και εντελώς ανέλπιστα – με τις ευλογίες του ξένου παράγοντα – στη διακυβέρνηση της χώρας. Τι να πουν αυτοί που πουλήθηκαν πρώτα στους Γερμανούς και μετά στους Άγγλους; Τι να πουν αυτοί που κατηγόρησαν την Αντίσταση ως υπαίτιο της σφαγής των Καλαβρύτων, επειδή εξόργισαν (!) τον κατακτητή; Τι να γράψουν και ποιος να τους πιστέψει;
Αυτός είναι ο απλούστατος λόγος που οι νικητές δεν έγραψαν την ιστορία. Διότι ο κόσμος ήξερε και δεν ξέχασε. Δεν ξέχασε ποιος έπαιζε κάθε μέρα τη ζωή του κορώνα – γράμματα στον αγώνα για την ελευθερία και ποιος πούλαγε το λάδι για δύο οικόπεδα. Τώρα που ο χρόνος έχει περάσει και παρουσιάζονται οι κατάλληλες ευκαιρίες, οι αναθεωρητές θα λυσσάξουν και θα κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους, ώστε να διαστρεβλώσουν τα γεγονότα και να «σβήσουν» την κηλίδα που «λερώνει» το αφήγημά τους. Όσες όμως παραποιήσεις κι αν επιχειρήσουν, όσες προσπάθειες ερμηνείας με συλλογισμούς νομικού θετικισμού κι αν σκαρφιστούν (τόσο αστείους που θα γέλαγε ακόμα κι ο Χανς Κέλσεν), η επιτυχία του εγχειρήματος θα εξαρτηθεί από τη στάση του ελληνικού Λαού. Θα τους αφήσει να του πάρουν και το βόδι;
