Ο νάρκισσος φίλος μου – Κάπου, κάποτε, κάποια στιγμή στις ζωές μας πέρασε ένας άνθρωπος που όχι απλά μιλούσε διαρκώς για τον εαυτό του, αλλά θεωρούσε κάθε πράξη – ακόμα και το να πει μια απλή “καλημέρα” – δράση αποκλειστική μοναδικού περιεχομένου. Θα μπορούσε ποτέ να έχει διάρκεια στον χρόνο μια σχέση με μια φίλη/ έναν φίλο σαν και αυτόν που μόλις περιγράψαμε; Και, ακόμα περισσότερο, θα μπορούσε ένας νάρκισσος να “απολαύσει” τη σχέση ισότητας που προϋποθέτει μια αληθινή φιλία;
Είναι δύσκολο να παραδεχτούμε ότι οι φίλοι μας είναι ναρκισσιστές.
Μπορούμε να αμφισβητήσουμε αυτή τη διαπίστωση πολύ εύκολα και να αμφιβάλλουμε για την ικανότητά μας να βλέπουμε τους ανθρώπους όπως αυτοί είναι.
Αυτή η τάση αυτοαμφισβήτησης είναι ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο οι ναρκισσιστές διατηρούν τον έλεγχο πάνω μας. Χρησιμοποιούν αυτή την αμφιβολία για να υπονομεύσουν την αίσθηση που έχουμε για τον εαυτό μας και τα όρια που γνωρίζουμε ότι είναι σημαντικά.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό να αφυπνιστούμε και να αντικρίσουμε την πραγματικότητα. Η αποστασιοποίηση είναι ο καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό. Πριν αντιδράσετε, διεκδικήστε τον χώρο σας και παρατηρήστε τη δυναμική της σχέσης σας και της ομάδας των φίλων σας. Μπορείτε να δείτε πιο καθαρά τα στάδια της φιλίας και πώς δημιουργούν σχέσεις συνεξάρτησης. Κάνοντας ένα βήμα πίσω για να σκεφτούμε και να επανεξετάσουμε από άλλη οπτική γωνία τη ζωή και τις σχέσεις μας, είμαστε σε θέση να δούμε και να αποδεχθούμε αυτό που συμβαίνει.
Παρατηρήστε και προσπαθήστε να καταγράψετε κάθε φορά που νιώθετε ότι κάτι δεν πάει καλά. Παρακολουθήστε τη συμπεριφορά του φίλου σας και πώς επηρεάζει τα δικά σας συναισθήματα. Αλλάζει η συμπεριφορά του τον τρόπο που σκέφτεστε για τον εαυτό σας; Αυξάνει τις συγκρούσεις μεταξύ των φίλων σας; Έμποδίζεστε να κάνετε πράγματα που σας κάνουν ευτυχισμένους;
Η υπερεπενδύση
Οι φίλοι των ναρκισσιστών υπερεπενδύουν σε αυτούς. Αυτό είναι το σήμα κατατεθέν της σχέσης.
Οι ναρκισσιστές περιτριγυρίζονται από ανθρώπους που θα τους θαυμάζουν απεριόριστα και θα κάνουν τα πάντα για αυτούς. Είναι το μόνο που τους ενδιαφέρει. Γι’ αυτό πρέπει να σταματήσετε να υπηρετείτε αυτό το σκεπτικό και το συγκεκριμένο μοντέλο φιλίας.
Η απομάκρυνση από έναν ναρκισσιστή φίλο είναι απαραίτητη και ένα από τα πρώτα βήματα πρέπει να περιλαμβάνει την ανάκτηση της ενέργειας και της δύναμής σας. Διακόψτε τη σχέση μια για πάντα. Δείτε τον γι’ αυτό που είναι και σταματήστε να επενδύετε το χρόνο και την ενέργειά σας. Όσο συνεχίζετε να βρίσκεστε κοντά, θα συνεχίζει να εκμεταλλεύεται, μέχρι να μην έχετε καμία αξία για αυτόν. Σταματήστε να ξοδεύεστε και να αφήνετε τα όριά σας (και την ευτυχία σας) να καταπατηθούν. Εστιάστε στη ζωή σας.
Θέστε πιο αποτελεσματικά όρια
Κάθε σχέση χρειάζεται όρια για να ευδοκιμήσει. Η φιλία με άτομα που δεν μας σέβονται ή δεν μας κάνουν να νιώθουμε άβολα δεν οδηγεί πουθενά. Οι φίλοι μας θα πρέπει να μας υποστηρίζουν και θα πρέπει να μας κάνουν να νιώθουμε εκτίμηση, αλλά και επιθυμητοί μέσα στις σχέσεις που χτίζουμε μαζί τους.
Αυτό συμβαίνει με τον σεβασμό των αναγκών μας και φροντίζοντας να μην υπερβούμε τα όρια των αξιών και των επιθυμιών μας. Για να απομακρύνετε τους ναρκισσιστές από τη ζωή σας, βάλτε καλύτερα όρια και μείνετε σε αυτά.
Προσδιορίστε με ακρίβεια τον τρόπο που θέλετε να σας συμπεριφέρονται και αρνηθείτε να συμβιβαστείτε με κάτι διαφορετικό από αυτό.
Τα όρια είναι απαραίτητα όταν έχουμε να κάνουμε με έναν ναρκισσιστή. Σταματήστε να απαντάτε στο τηλέφωνο πολύ αργά τη νύχτα. Σταματήστε να παίζετε τον ρόλο του χρήσιμου εργαλείου στη ζωή κάποιου προκειμένου να σας εκτιμά. Ενημερώστε τον φίλο σας ότι δεν θα ξεπεράσετε τα όριά σας για αυτόν πια. Μπορείτε ακόμα να σταματήσετε να παίζετε τα παιχνίδια του και να αποχωρήσετε όποτε αισθάνεστε ότι τα όριά σας διακυβεύονται.
Δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος να θέσετε όρια. Δώστε προτεραιότητα στα πιο σημαντικά κομμάτια και αρνηθείτε να συμβιβαστείτε με οποιαδήποτε όρια διακινδυνεύουν την ευτυχία σας.
Συμπερασματικά
Έχετε να κάνετε με μια ναρκισσιστική φιλία που εμποδίζει την ευτυχία σας; Δεν είναι πάντα εύκολο να εντοπίσουμε τους ναρκισσιστές στους κοινωνικούς μας κύκλους, αλλά όταν το κάνουμε, ανοίγει η ματιά μας σε μερικές σοβαρές αλήθειες. Αντί να ασχολείστε με τη χειραγώγησή τους, δώστε δύναμη στον εαυτό σας να κατανοήσει ποιοι είναι και πώς λειτουργούν.
Μόλις αποκτήσετε μεγαλύτερη γνώση των διαφορετικών σταδίων χειραγώγησης που διακρίνουν την φιλία σας, μπορείτε να δράσετε και να βρείτε ξανά την ισορροπία σας. Πάρτε τον χώρο και τον χρόνο ώστε να παρατηρήσετε τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα στις φιλίες σας. Αναζητήστε τα στάδια εξιδανίκευσης και, στη συνέχεια, παρακολουθήστε τον νάρκισσο, όταν απογοητεύεται πώς αντιδρά, πώς απορρίπτει και πώς αποσύρεται από τη φιλία.
Μόλις αποδεχτείτε ποιος είναι ο φίλος σας, σταματήστε να επενδύετε όλο τον χρόνο και την ενέργειά σας σε αυτόν.
Απομακρυνθείτε αργά και προετοιμαστείτε για την αναπόφευκτη απόρριψη που θα έρθει. Προσεγγίστε καλύτερα ανθρώπους που μπορείτε να εμπιστευτείτε και θέστε τα όρια που έχουν μεγαλύτερη αξία για εσάς. Απομακρυνθείτε, τέλος, εντελώς από τον ναρκισσιστή. Τότε μπορείτε να δημιουργήσετε χώρο για να έρθουν στη ζωή σας καλύτερες, πιο ανταποδοτικές φιλίες.
