επιμέλεια κειμένου: Ελένη Σωτάκη
Γιατί υπάρχουν άνθρωποι που θαυμάζουν ακόμα τους μονάρχες; Ο θεσμός της μοναρχίας φαντάζει ανθεκτικός με σταθερή επιρροή σε ένα μέρος της λαϊκής κουλτούρας. Τι αλήθεια συμβαίνει;
Τα τετράχρονα λατρεύουν τις πριγκίπισσες και τους ιππότες. Στα παιδικά παιχνίδια, στα παραμύθια, σε παιδικές ταινίες και σειρές οι ήρωες συχνά είναι γαλαζοαίματοι.
Φυσικά οι χαρακτήρες τους έχουν εξελιχθεί ακολουθώντας το περιβάλλον του σύγχρονου πολιτισμού. Δεν συναντούμε πια άβουλες πριγκίπισσες που λαχταρούν να τις σώσει ένας πρίγκιπας. Οι πριγκίπισσες σήμερα είναι φεμινίστριες. Μαλώνουν, κάνουν μαγικά και καβαλούν ιπτάμενα πλάσματα φορώντας δυναμικά κοστούμια. Η φυλετική εκπροσώπησή τους έχει αλλάξει. Οι βασιλικοί ήρωες ανήκουν σε όλες πια τις φυλές. Αλλά υπάρχει ένα πράγμα γι’ αυτούς που εξακολουθεί να μην είναι ιδιαίτερα προοδευτικό: η βασιλική τους ιδιότητα.
Η όλη υπόθεση εξακολουθεί να βασίζεται στην ιδέα ότι ορισμένοι άνθρωποι γεννήθηκαν για να κυβερνούν. Είναι περίεργο που αυτή η ιδέα είναι ευρέως αποδεκτή ακόμη και σε χώρες που δεν έχουν παράδοση στο θεσμό της βασιλείας.
Γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι που επιτίθενται συστηματικά στην πατριαρχία και τη λευκή υπεροχή δίνουν ασυλία στη μοναρχία; Κάποιοι έχουν επισημάνει το παράλογο.
Στον ισχυρισμό ότι η μοναρχία «φαίνεται αρχαϊκή και ρατσιστική» έρχεται η πραγματική ζωή να απαντήσει ότι οι μοναρχίες αποδείχτηκαν τρομερά ανθεκτικές και δημοφιλείς σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με τον Μάουρο Γκιγιέν, καθηγητή διεθνούς διαχείρισης, ο οποίος έχει αναλύσει δεδομένα 120 ετών από 137 χώρες.
Ο θεσμός της βασιλείας απαντάται σχεδόν παντού στον κόσμο, από τους Φαραώ της Αιγύπτου έως τους αυτοκράτορες της Ιαπωνίας και της αρχαίας Ρώμης, μέχρι το βασίλειο των Μάγια που εκτείνεται στο σύγχρονο Μεξικό και τις βασιλικές αυλές της Δυτικής Αφρικής.
Η Παλαιά Διαθήκη, η Καινή Διαθήκη και το Κοράνι αναφέρονται σε βασιλιάδες και βασίλισσες.
Η ιδέα ότι οι κυβερνώντες αντλούν τη νομιμότητά τους από τον Θεό και μπορούν να την κληροδοτήσουν στα παιδιά τους υπάρχει εδώ και τουλάχιστον 7.000 χρόνια. Στο μεγαλύτερο μέρος της καταγεγραμμένης ανθρώπινης ιστορίας η βασιλεία υπήρξε η κυρίαρχη μορφή διακυβέρνησης.
Οι συνταγματικές μοναρχίες, όπου οι βασιλιάδες πραγματοποιούν πλούσιους γάμους αλλά αφήνουν τη διακυβέρνηση στους εκλεγμένους ηγέτες, έχουν μερικά από τα υψηλότερα πρότυπα διαβίωσης στον πλανήτη – Ηνωμένο Βασίλειο, Σουηδία, Δανία, Ολλανδία και Ιαπωνία.
Η γοητεία, η μαγεία, η συνέχεια, η σταθερότητα που προέρχεται από μια μοναρχία με μια δυναστεία που παίζει αυτόν τον ρόλο για αιώνες, πολλοί άνθρωποι βρίσκουν παρηγοριά σε αυτό» Οι άνθρωποι τείνουν να προσκολλώνται σε παραδόσεις και μακροχρόνια κοινωνικά συστήματα που δικαιολογούν την κατανοητή επιθυμία μας για τάξη, ασφάλεια και προβλεψιμότητα.
Ορισμένοι άνθρωποι πάλι έλκονται από τους μονάρχες “απολάμβάνοντας” τη φαντασίωση ότι κάποιοι πολύ ιδιαίτεροι άνθρωποι ζουν πλουσιοπάροχες, ασυνήθιστες ζωές, και αυτός θα μπορούσε να είναι ένας τρόπος υπέρβασης της κοσμικής μας πραγματικότητας.
Ίσως οι άνθρωποι ελπίζουν ότι οι άρχοντες θα τους προστατέψουν και θα τους φροντίσουν ως ανταμοιβή για τη λατρεία τους. Έτσι δεν γίνεται στα παραμύθια;
Είναι δυνατόν οι άνθρωποι να αναγνωρίζουν μεγαλοπρέπεια σε ηγέτες που ενσαρκώνουν το ιδεώδες για εκείνους; Ηγέτες που ζουν σε φανταχτερούς πύργους μέσα σε χλιδή; Ηγέτες που ισχυρίζονται ότι έχουν επιλεγεί από τον Θεό; Ο Ντόναλντ Τραμπ προφανώς το σκέφτηκε. «Παίζω με τις φαντασιώσεις των ανθρώπων», έγραψε στο «The Art of the Deal».
Σίγουρα υπάρχουν πολλοί που προτιμούν να εκπροσωπούνται από τον πλουσιότερο άνδρα στο μεγαλύτερο παλάτι, αντί για έναν συνηθισμένο τύπο με ένα πουλόβερ ζακέτα.
Μέσα στην αβεβαιότητα και την κακή πίστη που έχει κυριεύσει τόσο μεγάλο μέρος του κόσμου, φαντάζει σε κάποιους ωραίο να δραπετεύουν φαντασιωτικά σε έναν κόσμο όπου βασιλιάδες και βασίλισσες κυβερνούν καλοπροαίρετα τους ικανοποιημένους χωρικούς και κανείς δε χρειάζεται ποτέ να ανησυχεί για την ανατροπή της ασφάλειας και της τάξης.
Οι μάζες των ανθρώπων καταλαμβάνονται από θαυμασμό για ορισμένους μονάρχες επειδή βλέπουν σε αυτούς να ενσαρκώνεται ένα «πρότυπο» όλων αυτών που επιθυμούν να είναι και να έχουν.
Κάθε ομάδα ανθρώπων ή χώρα, έχει το δικό της σύνολο ανθρώπινων χαρακτηριστικών και ιδιοτήτων που θεωρεί ιδανικές.
Το άτομο μέσα σε αυτήν την ομάδα που πλησιάζει περισσότερο στην απόλυτη ενσάρκωση αυτών των ιδανικών μπορεί πολύ γρήγορα να ανυψωθεί για να οδηγήσει τους υπόλοιπους με μεγάλη δύναμη και επιρροή.
Ο τρόπος που κάνουν τη ζωή τους, μιλούν, χειρονομούν κάνουν τους ανθρώπους να τους θαυμάζουν επειδή στην τελική θέλουν να τους μοιάσουν.
