“Δεν είχα χρόνο να γίνω μούσα… Ήμουν πολύ απασχολημένη με το να επαναστατήσω εναντίον της οικογένειάς μου και να μάθω να είμαι καλλιτέχνις.” – Λεονόρα Κάριγκτον

Η Λεονόρα Κάριγκτον καθιερώθηκε ως βασική προσωπικότητα του σουρεαλιστικού κινήματος και ως καλλιτέχνις με έναν ιδιαίτερο προσωπικό χαρακτήρα. Η ζωή της είναι πολύ ενδιαφέρουσα, συμπεριλαμβανομένου ενός ειδυλλίου με τον Μαξ Ερνστ, μια απόδραση από τους Ναζί κατά τη διάρκεια του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου, ψυχικές ασθένειες και έναν εκπατρισμό στο Μεξικό. Στην τέχνη της, οι ονειρεμένες, συχνά εξαιρετικά λεπτομερείς συνθέσεις φανταστικών πλασμάτων σε εξωπραγματικά περιβάλλοντα, βασίζονται σε έναν έντονο προσωπικό συμβολισμό. Η ίδια προτίμησε να μην εξηγήσει αυτήν την ιδιότυπη οπτική γλώσσα. Ωστόσο, θέματα που αφορούσαν στη μεταμόρφωση και τη μαγεία σε συνδυασμό με την πλούσια φαντασία, έκαναν την τέχνη της εξαιρετικά ελκυστική.

© 2017 ARTISTS RIGHTS SOCIETY (ARS), New York

Η Λεονόρα Κάριγκτον γεννήθηκε το 1917. Ο πατέρας της ήταν Άγγλος αυτοδημιούργητος κλωστοϋφαντουργός και η μητέρα της ήταν Ιρλανδή. Η Κάριγκτον πέρασε την παιδική της ηλικία στο οικογενειακό κτήμα στο Λάνκασαϊρ της Αγγλίας περιτριγυρισμένη από ζώα, ιδιαιτέρως άλογα. Μεγάλωσε ακούγοντας τα παραμύθια της Ιρλανδής νταντάς της και ιστορίες από την κέλτικη λαογραφία, πηγές συμβολισμού που θα διαποτίσουν αργότερα το έργο της. Υπήρξε ένα ατίθασο και ανυπάκουο παιδί, που διαπαιδαγωγήθηκε από πολλούς δασκάλους, γκουβερνάντες και καλόγριες, και εκδιώχθηκε από δύο σχολές μοναστηριών για κακή συμπεριφορά.

The Giantess (The Guardian of the Egg) (c. 1947), Leonora Carrington Private collection, Mexico

•Η Κάριγκτον στο έργο της μοιράστηκε το έντονο ενδιαφέρον των σουρεαλιστών για το ασυνείδητο και τις ονειρικές εικόνες. Σε αυτές τις ιδέες πρόσθεσε το δικό της μοναδικό μείγμα πολιτιστικών επιρροών, όπως την κέλτικη λογοτεχνία, την αναγεννησιακή ζωγραφική, τη λαϊκή τέχνη της Κεντρικής Αμερικής, τη μεσαιωνική αλχημεία και τη Γιουγκιανή ψυχολογία.

Η τέχνη της Κάριγκτον εποικίζεται από υβριδικές φιγούρες που είναι μισοί άνθρωποι και μισά ζώα ή συνδυασμοί διαφόρων φανταστικών θηρίων που κινούνται σε ένα ευρύ φάσμα από το τρομακτικό έως το χιουμοριστικό. Μέσα από αυτές τις χαρακτηριστικές της εικόνες εξερεύνησε θέματα μετασχηματισμού και ταυτότητας σε έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο.

•Το έργο της Κάριγκτον προσεγγίζει ιδέες σεξουαλικής ταυτότητας, αλλά αποφεύγει το συχνό σουρεαλιστικό στερεότυπο των γυναικών ως αντικείμενα της ανδρικής επιθυμίας. Αντ ‘ αυτού, άντλησε υλικό από τη ζωή και τις φιλίες της για να αντιπροσωπεύσει τις αντιλήψεις των γυναικών, τους δεσμούς μεταξύ των γυναικών όλων των ηλικιών και τις γυναικείες μορφές σε περιβάλλοντα και ιστορίες που κυριαρχούνται από άνδρες.

Λεονόρα Κάριγκτον και Μαξ Ερνστ

Η Κάριγκτον έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διεθνοποίηση του σουρεαλισμού τα χρόνια μετά τον Β ‘Παγκόσμιο Πόλεμο και αποτύπωσε τη σουρεαλιστική θεωρία στα προσωπικά της γράμματα και γραπτά καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της, επεκτείνοντας αυτήν την παράδοση στον 21ο αιώνα. Παρόλο που η καλλιτεχνική της παραγωγή επισκιάζεται συχνά από την πρώιμη συνεργασία της με τον Μαξ Ερνστ, το έργο της έχει τραβήξει περισσότερο την προσοχή τα τελευταία χρόνια. Η ενορατική της προσέγγιση στη ζωγραφική και ο έντονος προσωπικός της συμβολισμός επανεξετάστηκαν πρόσφατα στη μεγάλη αναδρομική έκθεση «The Celtic Surrealist» που πραγματοποιήθηκε στο Ιρλανδικό Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης το 2013. Η σχέση μεταξύ των γραπτών της Κάριγκτον και της εικαστικής τέχνης της είναι ένα άλλο θέμα που πρόσφατα έχει εγείρει το έντονο ενδιαφέρον. Η φεμινιστική θεωρία διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην πρόσφατη ανάλυση της τέχνης της Κάριγκτον: Η προσωπική οπτική γλώσσα της Λαογραφίας, της μαγείας και της αυτοβιογραφίας της Κάριγκτον έδειξε το δρόμο και σε άλλες γυναίκες καλλιτέχνιδες, όπως η Λουίζ Μπουρζουά και η Κίκι Σμιθ, που εξερεύνησαν νέους τρόπους προσέγγισης της γυναικείας ταυτότητας και φύσης.