Ο Στάλιν δεν είχε στη διάθεσή του το Photoshop, αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε να σβήσει τα ίχνη των εχθρών του από τα βιβλία ιστορίας. Χρησιμοποιώντας εργαλεία που σήμερα φαντάζουν πρωτόγονα, οι σοβιετικοί πρωτοπόροι του ρετουσαρίσματος κατόρθωσαν “να εξαφανίσουν διάσημες προσωπικότητες” και δημιούργησαν φωτογραφίες που αντιπροσωπεύουν τον Στάλιν “ως τον μοναδικό αληθινό φίλο, σύντροφο και διάδοχο του Λένιν, του ηγέτη της Μπολσεβίκικης Επανάστασης και ιδρυτή της ΕΣΣΔ”. Τη μια μέρα ένας πολιτικός μπορεί να ήταν ευνοούμενος, την επόμενη θα μπορούσε να βρεθεί μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα ως εχθρός του λαού. Στη Σοβιετική Ένωση, οι άνθρωποι διαγράφονταν κυριολεκτικά από τα βιβλία της ιστορίας δια μέσου τεχνικών χειραγώγησης των φωτογραφιών τους.
Αφού ήρθε στην εξουσία το 1929, ο Στάλιν κήρυξε πόλεμο εναντίον των Σοβιετικών που θεωρούσε πως σχετίζονταν με τα πολιτικά κινήματα που είχαν προηγηθεί. Ξεκινώντας το 1934 εξάλειψε μια συνεχώς εμπλουτιζόμενη ομάδα πολιτικών «εχθρών». Περίπου 750.000 άνθρωποι πέθαναν κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εκκαθάρισης, όπως είναι τώρα γνωστή, και περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άλλοι εκδιώχθηκαν σε απομακρυσμένες περιοχές για να κάνουν σκληρή δουλειά σε γκούλαγκς. Κατά τη διάρκεια των εκκαθαρίσεων, πολλοί από τους εχθρούς του Στάλιν εξαφανίστηκαν απλώς από τα σπίτια τους. Άλλοι εκτελέστηκαν δημοσίως μετά από δίκες. Και αφού ο Στάλιν γνώριζε την αξία των φωτογραφιών τόσο στα ιστορικά αρχεία όσο και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης για να επηρεάσει τη Σοβιετική Ένωση, συχνά τις λογόκρινε και τις αλλοίωνε.
H διαδικασία αυτή ήταν έναν καθήκον για το καλλιτεχνικό τμήμα των εκδοτικών οίκων κατά τη διάρκεια εκείνων των χρόνων, απαιτούσε σοβαρή επιδεξιότητα με το νυστέρι, την κόλλα, το χρώμα και τον αερογράφο. Με αυτόν τον τρόπο, ο Στάλιν μπορούσε να παραγγείλει τη διαγραφή από την ιστορία των συντρόφων που έκρινε ως μη αφοσιωμένους (και που συνήθως κατέληγαν να εκτελούνται).
Μερικές φορές, η παραποίηση της φωτογραφία σήμαινε και την παραποίηση της καταγεγραμμένης ιστορίας, όπως όταν ο Στάλιν διέταξε να αφαιρεθεί ο Λέον Τρότσκι από όλες τις φωτογραφίες. Σε άλλες περιπτώσεις, ο Στάλιν έβαλε τον εαυτό του σε φωτογραφίες σημαντικών στιγμών της ιστορίας ή ζήτησε από τους τεχνικούς φωτογραφιών να φαίνεται πιο ψηλός ή πιο όμορφος.
με πληροφορίες: rarehistoricalphotos
