Υπάρχουν καλοί λόγοι που μας αρέσει ο Ζακ Μπρελ. Λίγα πράγματα είναι γνωστά για αυτόν τον μοναδικά πολύπλοκο Βέλγο τραγουδοποιό με τις συγκλονιστικές ερμηνείες. Είναι περισσότερο αφηγητής παρά τραγουδιστής.
Η μαεστρία στο μοντέρνο chanson –ιστορίες που λέγονται μέσω του τραγουδιού – είναι εμφανής σε πολλά τραγούδια του. Οι συνθέσεις του τράβηξαν την προσοχή για τις αναφορές τους στα ναρκωτικά, τον έρωτα και τις καταχρήσεις, θέματα που πραγματεύτηκε σε όλη την καριέρα του.
Ο Ζακ Μπρελ γεννήθηκε στις 8 Απριλίου 1929 και έφυγε από τη ζωή στις 9 Οκτωβρίου 1978
Σκηνοθεσία
Εκτός από τραγουδιστής, τραγουδοποιός, ηθοποιός, ο Ζακ Μπρελ ήταν και σκηνοθέτης. Η πρώτη ταινία που σκηνοθέτησε ήταν η Franz, στην οποία έπαιξε με τη Γαλλίδα τραγουδίστρια Μπαρμπαρά. Παρουσιάζει μια περίεργη ιστορία αγάπης με σκηνικό τη Βόρεια Θάλασσα. Η δεύτερη και τελευταία του ταινία ήταν το Le Far West. Γυρισμένη στο Βέλγιο, αυτή η σουρεαλιστική ταινία αφηγείται την ιστορία των σύγχρονων ανδρών και γυναικών που ψάχνουν για χρυσό σε ένα ανθρακωρυχείο. Η ταινία ήταν υποψήφια στο φεστιβάλ των Καννών το 1973 για το βραβείο του Χρυσού Φοίνικα.
Ο Ζακ Μπρελ ήταν ο πρώτος γαλλόφωνος τραγουδιστής και τραγουδοποιός που δοκίμασε τη σκηνοθεσία ταινιών.
Η βοήθεια των φίλων
Ο Μπρελ δεν ήξερε πώς να γράφει μουσική, έτσι έβαλε τους μουσικούς του να μεταγράψουν τα τραγούδια που συνέθεσε.
Ενέπνευσε ένα boyband
Αν κάποτε κολλήσατε με την επιτυχία του 1999 των Westlife «Seasons in the Sun», μπορεί να εκπλαγείτε αν μάθετε ότι το τραγούδι είναι μια αγγλική διασκευή του «Le Moribond» του Μπρελ. Και το κομμάτι αυτό συμπυκνώνει τη φιλοσοφία και την αισθητική του Μπρελ: έχει σκοπό, έχει στοχασμό, βάζει τη μελωδία στο εφήμερο των σχέσεων, μέσα από το ηχόχρωμα των βιολιών, των τρομπετών και των κλαρινέτων.
Ολλανδική περίοδος
Παρά το γεγονός ότι δεν τα πήγαινε καλά στα ολλανδικά στο γυμνάσιο, ο Μπρελ ηχογράφησε μερικά από τα τραγούδια του στα ολλανδικά. Η Ολλανδή τραγουδίστρια Λίσμπεθ Λιστ κυκλοφόρησε επίσης ένα άλμπουμ με τα τραγούδια του Μπρελ στα ολλανδικά το 1972. Αυτό το άλμπουμ ήταν τόσο δημοφιλές στην Ολλανδία που κέρδισε το βραβείο Disque d’or.
Βοηθώντας τους άπορους
Αφού άφησε το σχολείο, ο Μπρελ εντάχθηκε στην καθολική ομάδα νέων Franche Cordée, μια οργάνωση της οποίας ο κύριος στόχος ήταν να κάνει φιλανθρωπικά έργα για τους άπορους. Το 1949 έγινε ακόμη και πρόεδρος οργανώνοντας έργα όπως ο Μικρός Πρίγκιπας και η Σιωπή της Θάλασσας του Βερκόρ.
Λέγεται ότι γνώρισε τη σύζυγό του, Τερέζ Μίκελσεν ή «Miche», στην Franche Cordée.
Ο πόνος στον έρωτα
Το σινγκλ του Μπρελ, «Ne Me Quitte Pas» (γαλλικά σημαίνει μη με εγκαταλείπεις), έχει τραγουδηθεί από μουσικούς όπως οι Φρανκ Σινάτρα, Εντίθ Πιάφ, Νίνα Σιμόν, Στινγκ. Η ιστορία πίσω από το τραγούδι, ωστόσο, δεν είναι ευρέως γνωστή.
Ο Μπρελ το έγραψε όταν η ερωμένη του, Ζιζού, τον άφησε ενώ ήταν έγκυος στο παιδί του (η άρνησή του να αναγνωρίσει το παιδί οδήγησε στην απόφαση της Ζιζού να προχωρήσει σε άμβλωση).
Επτά χρόνια αργότερα, ο Μπρελ περιέγραψε περίφημα το τραγούδι ως έναν ύμνο στη δειλία των ανθρώπων.
Έγραψε ένα μιούζικαλ βασισμένο στα τραγούδια του
Το 1968, το Jacques Brel is Alive and Well and Living in Paris – μια επιθεώρηση off Μπρόντγουεϊ βασισμένη στα τραγούδια του και γραμμένη από τον ίδιο τον Μπρελ – έκανε πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη και έπαιξε 2.000 παραστάσεις σε τέσσερα χρόνια.
Το μιούζικαλ ανέβηκε με μεγάλη επιτυχία σε πολλά θέατρα και από πολλούς διαφορετικούς καλλιτέχνες σε όλον τον κόσμο μέχρι και σήμερα.
Το 1975 γυρίστηκε και η κινηματογραφική του εκδοχή.
Το 2003 ο Ντέιβιντ Μπόουι το συμπεριέλαβε στη λίστα του με τα 25 πιο αγαπημένα του άλμπουμ, με τίτλο: Confessions of a Vinyl Junkie
Πετώντας στον κόσμο
Όταν ανακάλυψε ότι πέθαινε από καρκίνο του πνεύμονα, ο Μπρελ αποφάσισε να σταματήσει τις παραστάσεις και μετακόμισε στα νησιά Mαρκέσας με την ηθοποιό και χορεύτρια Mαντλί Μπαμί. Εκεί, η Μπαμί τού αγόρασε ένα μικρό αεροπλάνο, το οποίο ο Μπρελ ονόμασε «Jojo» από έναν φίλο του που είχε πεθάνει. Χρησιμοποίησε το αεροπλάνο για να μεταφέρει ντόπιους από και προς την Ταϊτή — μια πτήση πέντε ωρών.
Ένα επικό αντίο
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας του συναυλίας, την οποία έκανε στο θέατρο Ολυμπιά στο Παρίσι, το πλήθος εκλιπαρούσε για ανκόρ. Ο Μπρελ δεν συνήθιζε να επιστρέφει στη σκηνή μετά το τελευταίο του τραγούδι. Εκείνο το βράδυ, ωστόσο, το πλήθος δεν θα διαλυόταν χωρίς να αυτό να συμβεί. Τελικά, χάρη στις παρακλήσεις του διευθυντή του θεάτρου, ο Μπρελ επέστρεψε στη σκηνή ντυμένος με τις πιζάμες του.
Όχι ευχαριστώ
Ο Μπρελ δεν τραγούδησε ποτέ ένα τραγούδι που δεν έγραψε ο ίδιος. Δεν έκανε ποτέ εξαίρεση, ούτε καν για φίλους που του έγραψαν τραγούδια.
Παιδικό παιχνίδι
Το 1969 ηχογράφησε τις παιδικές ιστορίες Η ιστορία του Μπαμπάρ του μικρού ελέφαντα και τον Πέτρο και τον Λύκο. Όταν έφτασε στην εκκλησία όπου γινόταν η ηχογράφηση, όλοι έμειναν έκπληκτοι βλέποντας ότι ήξερε τα κείμενα απέξω. Ο θαυμασμός τους αυξήθηκε ακόμη περισσότερο όταν είδαν την ευκολία με την οποία απήγγειλε τα λόγια του. Κάθε παύση και τόνος φαινόταν να συνοδεύει τέλεια τη μουσική.
Να πάρει η ευχή
Ο Μπρελ ορκίστηκε, σε νεαρή ηλικία, ότι δεν θα δούλευε ποτέ στο εργοστάσιο χαρτονιού του πατέρα του. Μισούσε την ανούσια εργασία γραφείου και την πνευματική απλότητα των ανθρώπων με τους οποίους θα έπρεπε να συνεργαστεί. Ωστόσο, το 1947 αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σχολείο λόγω κακών βαθμών και να ασχοληθεί με την οικογενειακή επιχείρηση.
Το πείσμα ανταμείβει
Όταν έφτασε για πρώτη φορά στο Παρίσι με την ελπίδα να γίνει διάσημος τραγουδιστής, ο Mπρελ απορρίφθηκε πολλές φορές από κριτικούς και κοινό. Τα πρώτα του CD δεν πούλησαν καλά. Το 1954 έπαιξε ως άνοιγμα παραστάσης στο θέατρο Ολυμπιά, αλλά δεν έτυχε καλής υποδοχής.
Μόνο το 1957 σημείωσε επιτυχία με το σινγκλ «Quand on a que l’amour» με 10.000 αντίτυπα που πουλήθηκαν στη στιγμή.
Με αυτό το τραγούδι, η καριέρα του Μπρελ απογειώθηκε και δεν προσγειώθηκε ποτέ ξανά.
Τα τραγούδια του και το στυλ του εξακολουθούν να αποτελούν μέρος της βελγικής κουλτούρας σήμερα. Για παράδειγμα, ορισμένα τραγούδια των Stromae φαίνεται να φέρνουν μαζί τους κάτι από την ενέργεια και την παρουσία του υπέροχου αυτού καλλιτέχνη.
