Είναι κάποιες ταινίες που περιέχουν χιλιάδες συμβολισμούς για τον ελληνικό κινηματογράφο. Ποιοι ήταν οι πιονέροι του; Ποιοι δοκίμασαν να ξεπεράσουν τα σύνορα της χώρας; Ποια ταινία-σταθμός δοκίμασε να περιγράψει – πρώτη φορά – τις συνθήκες ζωής του φτωχού εργατικού πληθυσμού της χώρας; Ποια τη μετανάστευση; Ποια το περιθώριο και την ομοφοβία;
•Οι παρακάτω δέκα ταινίες, που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο ανήκουν σ’ εκείνες που όρισαν την πορεία του ελληνικού κινηματογράφου, άνοιξαν ή αποτέλεσαν μέρος της εξέλιξης της κοινωνίας μας. Μακριά από συγκρίσεις γύρω από την καλλιτεχνική πληρότητα εκείνων των ταινιών επιστρέφουμε στο παρελθόν της τοπικής “σκοτεινής” αίθουσας με διάθεση απλώς να συστήσουμε ονόματα, τίτλους και ημερομηνίες. Το έξτρα “σκάψιμο” στον χρόνο του ελληνικού σελιλόιντ είναι δική σας υπόθεση.
-Περιπέτειες του Βιλλάρ (1924, Ζόζεφ Χεπ) και το βουκολικό δράμα Αστέρω (1929, Δημήτρης Γαζιάδης). Διασώζουν πολύτιμες εικόνες της Αθήνας και της ελληνικής επαρχίας από τις αρχές του εικοστού αιώνα.
-Η Koινωνική σαπίλα (1932, Στέλιος Τατασόπουλος) που αποκαταστάθηκε πρόσφατα και αποτελεί την πρώτη ταινία μυθοπλασίας που ασχολήθηκε με τη δεινή κατάσταση των ανέργων και φτωχών εργατικών πληθυσμών των ελληνικών αστικών κέντρων.
–Ο Δράκος (1956, Νίκος Κούνδουρος) με τον αξέχαστο Ντίνο Ηλιόπουλο. Μια ταινία-σταθμός στην ελληνική κινηματογραφία με επιρροές από το φιλμ νουάρ και το νεορεαλισμό.
-Ηλέκτρα (1962, Μιχάλης Κακογιάννης), μεταφορά της ομώνυμης τραγωδίας του Ευριπίδη με την Ειρήνη Παππά. Υπήρξε υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας την ίδια χρονιά, ενώ κέρδισε το βραβείο καλύτερης κινηματογραφικής μεταφοράς στο Φεστιβάλ των Καννών. Συνολικά κέρδισε περισσότερες από 24 τιμητικές διακρίσεις και βραβεία. Οι κριτικές της ταινίας υπήρξαν ενθουσιώδεις και με θετικά σχόλια αναφέρθηκαν στο συγκεκριμένο έργο του Κακογιάννη οι «New York Times», που θεωρούν την «Ηλέκτρα» «εκθαμβωτική εκμετάλλευση του κινηματογραφικού μέσου που μετουσιώνει το χρυσάφι της προφορικής ποίησης σε μια άλλη μορφή τέχνης». Για τη «Le Monde» το συνολικό έργο «ήταν ένα εκπληκτικό κατόρθωμα, μια ταινία συγκλονιστική, που βγάζει από τον καθένα μας ό,τι καλύτερο έχει μέσα του». Η μουσική επένδυση της ταινίας έγινε από τον Μίκη Θεοδωράκη, ενώ τα σκηνικά και τα κοστούμια ήταν δουλειά του Σπύρου Βασιλείου.
-Το Μπλόκο (1965, Άδωνις Κύρου). Ταινία που ζωντανεύει το μπλόκο της Κοκκινιάς επί γερμανικής κατοχής.
– Μέχρι το πλοίο (1966). Ο ανανεωτής της ελληνικής κινηματογραφικής γραφής σκηνοθέτης Αλέξης Δαμιανός “παρακολουθεί” τρεις φάσεις από τη ζωή ενός βουνίσιου, που κατεβαίνει στην πεδιάδα κι από κει στον Πειραιά, για να φύγει μετανάστης στην Αυστραλία.
-Μπέττυ (1979, Δημήτρης Σταύρακας), ένα πορτραίτο της γνωστής αθηναίας τρανσέξουαλ σε μια εποχή αγώνων ενάντια στην ομοφοβία και την περιθωριοποίηση.
-Οι Κυνηγοί (1977) του Θόδωρου Αγγελόπουλου: μια ομάδα κυνηγών βρίσκουν το πτώμα ενός αντάρτη του εμφυλίου και έρχονται αντιμέτωποι με τα φαντάσματα της ιστορικής τους συνείδησης.
-Xάππη Νταίη (1976) του Παντελή Βούλγαρη. Η ταινία που περιγράφει την ιστορία κρατούμενου σε στρατόπεδο συγκέντρωσης κολαστήριο των εξόριστων κρατουμένων την εποχή του εμφυλίου. Ανακρίσεις, ψυχολογική και φυσική βία, καψώνια και βασανιστήρια, συνθέτουν την καθημερινότητα των ανθρώπων που ζουν εκεί. Ο ήρωας που αρνείται να υποκύψει, υποβάλλεται σε βασανιστήρια και προσπαθώντας να αποδράσει πέφτει στη θάλασσα. Όταν η βασίλισσα επισκέπτεται το νησί, οι δεσμοφύλακες ανακαλύπτουν τον δραπέτη και τον δολοφονούν χωρίς δισταγμό, αφού τον θεωρούσαν ήδη νεκρό.
