Το φιλί στο στόμα είναι μια πράξη φυσική και κοινή σε πολλές σημερινές κοινωνίες που εύκολα θεωρείται δεδομένη. Οι άνθρωποι, όμως, φιλιόμασταν από πάντα;
Η ημερομηνία γέννησης του φιλιού καταγράφεται στην αρχαία Μεσοποταμία – το σημερινό Ιράκ και τη Συρία – τουλάχιστον από το 2500 π.Χ. και μετά.
Γιατί φιλιόμαστε;
Οι εξελικτικοί ανθρωπολόγοι υποστηρίζουν ότι το φιλί εξελίχθηκε, ώστε να μπορεί να γίνει δυνατή η αξιολόγηση της συμβατότητας μεταξύ πιθανών ερωτικών συντρόφων, μέσω χημικών ενδείξεων που μεταδίδονται από το σάλιο ή την αναπνοή.
Άλλοι πιθανοί λόγοι για το φιλί περιλαμβάνουν την πρόκληση συναισθημάτων προσκόλλησης και τη διευκόλυνση της σεξουαλικής διέγερσης.
Το φιλί στο στόμα παρατηρείται επίσης στους πιο στενούς εν ζωή συγγενείς μας, τους χιμπατζήδες και τους Μπονόμπο υποδηλώνοντας ότι η συμπεριφορά θα μπορούσε να είναι παλαιότερη από την εμφάνιση του ανθρώπου.
Οι άνθρωποι στην αρχαία Μεσοποταμία μπορεί να εφηύραν τη γραφή, αν και εμφανίζεται περίπου ταυτόχρονα και στην αρχαία Αίγυπτο. Η παλαιότερη γραφή της Μεσοποταμίας χρονολογείται περίπου το 3200 π.Χ., και τοποθετείται στην πόλη Ουρούκ, η οποία σήμερα βρίσκεται στο νότιο Ιράκ.
Στο πρώτο μισό της τρίτης χιλιετίας π.Χ., μύθοι και ξόρκια καταγράφονται σε αυτά τα κείμενα, και ακόμη αργότερα, ιδιωτικά έγγραφα για απλούς ανθρώπους. Μερικές από τις παλαιότερες πηγές που αναφέρουν το φιλί βρίσκονται σε μυθολογικά κείμενα που αφορούν πράξεις των θεών και χρονολογούνται γύρω στο 2500 π.Χ.
Φιλί – Πρώτες καταγραφές
Σε μια από αυτές τις παλαιότερες περιπτώσεις, που αναγράφεται στον περίφημο κύλινδρο Barton, ένα τεχνούργημα από πηλό της Μεσοποταμίας με σφηνοειδή γραφή, εξιστορείται πώς δύο θεότητες κάνουν έρωτα και φιλιούνται.
“Με τη θεά Ninhursag, είχε συνουσία. Την φίλησε. Το σπέρμα επτά διδύμων έβαλε στη μήτρα της.”
Μεταγενέστερες πηγές επίσης ενισχύουν τη γενική εντύπωση ότι το φιλί σε σχέση με το σεξ, την οικογένεια και τη φιλία ήταν πιθανότατα αναπόσπαστο και συνηθισμένο κομμάτι της καθημερινής ζωής σε κεντρικά μέρη της αρχαίας Μέσης Ανατολής από τα τέλη της τρίτης χιλιετίας π.Χ. και μετά.
Ωστόσο, φαίνεται ότι το ερωτικό φιλί σε κοινή θέα μπορεί να αποδοκιμαζόταν και είναι πιθανό να ασκούνταν κατά προτίμηση μεταξύ παντρεμένων ζευγαριών. Η κοινωνία είχε πιθανώς έναν αριθμό τέτοιων κοινωνικών κανόνων σχετικά με την ιδανική συμπεριφορά. Αλλά το γεγονός ότι υπήρχαν τέτοιοι κανόνες δείχνουν μια διαδεδομένη πρακτική.
Κοινή προέλευση
Τα στοιχεία δείχνουν ότι το φιλί στο στόμα υπήρχε τουλάχιστον στην αρχαία Μέση Ανατολή και την Ινδία. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με προηγούμενες παρατηρήσεις σχετικά με την παλαιότερη ιστορία του φιλιού της ανθρωπότητας. Ένα χειρόγραφο από την Ινδία που χρονολογείται περίπου στο 1500 π.Χ. έχει χρησιμοποιηθεί για να προτείνει ότι το φιλί μεταφέρθηκε από εκεί ως πολιτιστική πρακτική προς τα δυτικά. Τα παλαιότερα όμως ευρήματα από τη Μεσοποταμία υποδηλώνουν ότι μπορούμε να απορρίψουμε αυτό το σενάριο.
Λαμβάνοντας υπόψη την ευρεία γεωγραφική κατανομή του φιλιού στην αρχαιότητα, καταλήγουμε ότι το φιλί έχει πολλαπλή προέλευση. Και ακόμη κι αν κάποιος έψαχνε για το ένα και μοναδικό σημείο από όπου προήλθε, θα έπρεπε ίσως να το αναζητήσει και να το βρει στους προϊστορικούς χρόνους.
Μια πρόσφατη ανθρωπολογική μελέτη έδειξε ότι το ερωτικό φιλί δεν είναι παγκόσμιο. Ωστόσο, υπάρχει αρχαία γραπτή τεκμηρίωση που υποδηλώνει μια τάση για εφαρμογή του σε κοινωνίες με πολύπλοκες κοινωνικές ιεραρχίες.
Αυτό εγείρει ένα ερώτημα σχετικά με το πόσο ευρέως χρησιμοποιήθηκε το φιλί στον αρχαίο κόσμο, ειδικά σε κοινωνίες που δεν μπορούν να μελετηθούν επειδή δεν χρησιμοποιούσαν γραφή. Αν και ορισμένες κοινωνίες μπορεί να μην έχουν εφαρμόσει το φιλί στο στόμα, θα πρέπει να ήταν γνωστό στους περισσότερους αρχαίους πολιτισμούς, για παράδειγμα μέσω των διαπολιτιστικών τους επαφών.
Όπως και αν το δούμε η ιστορία και η κουλτούρα του φιλιού είναι μια περίπλοκη ιστορία με πολλές πτυχές που δεν έχουν ακόμη αποκαλυφθεί.
πηγή: theconversation
