Κώστας Β. Ζήσης
Ξεκίνησε το ταξίδι το 2018. Το θέατρο ΡΑΝΤΑΡ υπήρξε η αφετηρία , το ΜΠΑΓΚΕΙΟΝ το επόμενο λιμάνι και ξεχύνεται φέτος για δεύτερη φορά σε περιοδεία ανά την Ελλάδα. Ο λόγος για την παράσταση Lemon, που τρία χρόνια μετά, κόντρα σε πανδημίες και καραντίνες, εξακολουθεί να γοητεύει σε ένα ταξίδι εξαίσιας θεατρικής πράξης. Η ιστορία του 1900, του πιανίστα που γεννήθηκε, έζησε και πέθανε μέσα στο ατμόπλοιο Virginia χωρίς να κατέβει ποτέ στη στεριά, έτσι όπως αποτυπώθηκε μέσα από το έργο του Alessandro Baricco, μεταφέρεται στη σκηνή από την Γεωργία Τσαγκαράκη και ζωντανεύει μέσα από την ερμηνεία του Μελαχρινού Βελέντζα και την αφήγηση του Γιώργου Δρίβα. Είδα την παράσταση όταν γεννήθηκε το 2018 και παρακολουθώντας τη σήμερα ξανά, τρία χρόνια μετά, κατάλαβα βαθιά ποιοι είναι οι λόγοι που συντέλεσαν σε αυτήν την καλλιτεχνική και εμπορική επιτυχία μιας παράστασης από αυτές που χαρακτηρίζονται off Broadway ή με κάποια απόχρωση υποτίμησης ως «μικρές».
1 – Πρώτα απ΄ όλα το θέμα της. Μια πραγματική ιστορία, γεμάτη ευαισθησία, σε μια ταραγμένη οικονομικά και κοινωνικά περίοδο, η οποία περιγράφει την προσωπικότητα του ήρωά της, μέσα στα ιστορικά και κοινωνικά γεγονότα της εποχής του.
2 – Η διασκευή, η κίνηση και η σκηνοθεσία συνιστούν μια καθόλα ολοκληρωμένη δουλειά θεατρικοποίησης του κειμένου, βασισμένη αποκλειστικά και μόνο στη θεατρική πράξη. Μουσική, χορός, πρόζα, σωματικές επιδεξιότητες είναι τα δομικά στοιχεία της αλλά το οικοδόμημα είναι το αγνό θέατρο. Η παράσταση είναι απαλλαγμένη από ψευτο-εντυπωσιασμούς και σκηνοθετικές υπερβολές. Βασίζεται στον απλό ήρωά της χρησιμοποιώντας τα ίδια τα αγνά υλικά της ψυχοσύνθεσής του, απλά υλικά από τα οποία είμαστε φτιαγμένοι όλοι, καταφέρνοντας σταδιακά να αναπτύξει σχεδόν μια διαλεκτική σχέση με το κοινό. Έχει ροή, έχει ρυθμό και μια ιδανική ισορροπία λεπτού χιούμορ και συγκίνησης. Το κοινό δεν ξεπέφτει σε χάχανα, δεν υποβάλλεται σε μελοδραματισμό.
3 – Οι ερμηνείες των δύο ηθοποιών από την πρώτη στιγμή συνεπαίρνουν. Ο Μελαχρινός Βελέντζας είναι ο ίδιος ο Lemon, ο Γιώργος Δρίβας είναι ο αφηγητής, ο φίλος και όλος ο περίγυρος του Lemon. Οι δύο αναπτύσσουν γερή χημεία στη σκηνική επικοινωνία τους, μέσα από μια θεατρική διαδικασία που απαιτεί εξαιρετική φυσική κατάσταση (μιας και έχει έντονα τα στοιχεία σωματικού θεάτρου), μουσική παιδεία και βεβαίως υποκριτικό ταλέντο. Οι ήρωες λειτουργούν όχι πλάι, δίπλα και απέναντι, αλλά παραπληρωματικά, ο ένας ξεπηδάει μέσα από τον άλλο, σκηνικά ισορροπημένοι. Η ερμηνεία τους αγγίζει τα όρια της υποδειγματικής ανταποκρινόμενοι στις έντονες συναισθηματικές και σωματικές εναλλαγές που απαιτούν οι ρόλοι.
Τελευταίο αφήνω το μήνυμα της παράστασης, το οποίο σε καμιά περίπτωση δεν είναι μονοσήμαντο αλλά πολυδιάστατο. Γιατί μέσα από τον Lemon μπορούμε να δούμε την ιερότητα της φιλίας, μπορούμε να δούμε τον φοβισμένο άνθρωπο, μπορούμε να δούμε τον ίδιο μας τον εαυτό να αντιμετωπίζει τις φοβίες του, μπορούμε να δούμε την ίδια μας την ψυχή να φοβάται να κατέβει αυτή τη σκάλα του πλοίου. Μπορούμε να δούμε και να αντιμετωπίσουμε τον δικό μας εγκλεισμό (φυσικό τον τελευταίο καιρό) αλλά κυρίως ψυχολογικό. Μπορούμε όμως να δούμε και το Virginia σαν ολόκληρο τον κόσμο μας, την ίδια την κοινωνία μας. Μια κοινωνία κλειστή, άνιση, με τις ταξικές αντιθέσεις της, τα καταστρώματα και τα αμπάρια της, με τους μετανάστες και τους εύπορους παραθεριστές της, και μας κάπου εκεί, εγκλωβισμένοι σαν τον Lemon, σε συνήθειες και αυταπάτες να μην τολμάμε να κάνουμε το μεγάλο βήμα και την έξοδο.
Αναζητήστε την παράσταση ανά την Ελλάδα. Δε θα το μετανιώσετε.
Η περιοδεία του Lemon συνεχίζεται:
10 Ιουλίου – Σπέτσες | Φάρος – Μνημείο Κοσμά Μπαρμπάτση
14 Ιουλίου – Χαλάνδρι (Φεστιβάλ Ρεματιάς) | Ευρυπίδειο Θέατρο
17 Ιουλίου – Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου (Φεστιβάλ Μεσολογγίου) | Παραλία Τουρλίδας
18 Ιουλίου – Παραλία Βάρκιζας | Μεσογειακό Φεστιβάλ
22 Ιουλίου – Σύρος (Akropoditi Dance Festival) | Καρνάγιο Ταρσανάς
29 Ιουλίου – Θεσσαλονίκη | Φεστιβάλ Θεάτρου Δάσους
31 Ιουλίου & 1 Αυγούστου – Ικαρία | Κτήμα Αφιανές
5 Αυγούστου – Γύθειο | Ναυάγιο Άγιος Δημήτριος (παραλία Βαλτάκι)
7 Αυγούστου – Ξυλόκαστρο | Ανοιχτό Θέατρο Βασίλης Γεωργιάδης
9 Αυγούστου – Σφακιά (εν πλω) | Ferry-boat Δασκαλογιάννης
14 Αυγούστου – Ίος | Θέατρο Οδυσσέας Ελύτης
19 Αυγούστου – Οινούσσες
21 Αυγούστου – Χίος
Συντελεστές παράστασης
Καλλιτεχνική Διεύθυνση | Παραγωγή: Μελαχρινός Βελέντζας
Συγγραφέας: Alessandro Baricco
Μετάφραση: Σταύρος Παπασταύρου
Διασκευή | Σκηνοθεσία | Κίνηση: Γεωργία Τσαγκαράκη
Σκηνογραφία: Νατάσα Τσιντικίδη
Κατασκευή πιάνο: Θωμάς Μαριάς
Κοστούμια: Κέλλυ Σταματοπούλου
Ήχος | Φώτα: Λευτέρης Δούρος
Φωτογραφίες: Δημήτρης Μανής & Γιώργος Καπλανίδης
Trailer: Παναγιώτης Αγκαβανάκης
Graphic design: Αλέκος Δούρος
Επικοινωνία: Άννα Θεοδόση
Social Media: Αφροδίτη Πρέβεζα
Παίζουν: Μελαχρινός Βελέντζας | 1900
Γιώργος Δρίβας | Τιμ Τούνυ
