Υπάρχει και εκείνη η μουσική που στέκεται στον χρόνο τονίζοντας τη διαχρονικότητα της αξίας της. Η συναυλία που ετοιμάζουν η πιανίστρια Λευκή Καρποδίνη και ο Γάλλος βιολοντσελίστας Alexis Bove μας επιστρέφουν στην Παρισινή μουσική σκηνή της Belle Epoque.
Το ντουέτο, την Κυριακή 4 Φεβρουαρίου θα παρουσιάσει έργα Édouard Lalo, Claude Debussy και César Franck στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β & Μ Θεοχαράκη. Οι δύο πρωταγωνιστές μάς μίλησαν για την αξία της συνεργασίας, τη ζωτικότητα της μουσικής ως μέρος του του σώματος που ονομάζουμε τέχνη αλλά και της ζωής που έχουν στην Αθήνα. Μιας πόλης που φαντάζομαι οι περισσότεροι από εμάς θα χαρακτήριζαν “δύσκολη’”.
-Φαντάζομαι πως η μουσική σάς έφερε κοντά. Δύο μουσικοί για να δημιουργήσουν ντουέτο πρέπει να έχουν κοινό μουσικό όραμα; Και αν ναι, στη δική σας περίπτωση αυτό που μοιράζεστε γύρω από τον ήχο που ερμηνεύετε, ποιο είναι;
ΑLEXIS- Δεν είναι απαραίτητο να μοιραζόμαστε ένα κοινό μουσικό όραμα, αλλά χρειαζόμαστε μια καλή χημεία για να ξεκινήσουμε. Όταν κάναμε για πρώτη φορά πρόβα με τη Λευκή, ένιωσα ότι μπορούμε να παίξουμε μουσική δωματίου μαζί με έναν πολύ φυσικό τρόπο χωρίς να χρειάζεται να λέμε πολλά. Η μουσική είναι μια γλώσσα από μόνη της. Όταν βέβαια δουλεύουμε πάνω στη λεπτομέρεια, οι απόψεις μας μπορεί να διαφέρουν κι εκεί πρέπει να συμφωνήσουμε. Λατρεύω το ρεπερτόριο για βιολοντσέλο και πιάνο και είμαι πολύ χαρούμενος που βρήκα μια σπουδαία πιανίστα να συνεργαστώ.
ΛΕΥΚΗ – Θα ήθελα να μιλήσω καταρχάς για τη σχέση μου με το τσέλο, το οποίο απαντά ίσως στο κοινό όραμα, στο οποίο αναφέρεσαι. Από τα είκοσί μου – που ήταν και η πρώτη φορά που έπαιξα με τσέλο – έως τώρα, έχω συνεργαστεί με πολλούς τσελίστες, κυρίως όσο ζούσα στο εξωτερικό. Λατρεύω και το όργανο και το ρεπερτόριο, τόσο που αν δεν ήμουν πιανίστρια θα ‘θελα να είμαι τσελίστρια. Έτσι, μια σταθερή συνεργασία με έναν καλό τσελίστα ήταν κάτι που ήθελα να βρω και στην Ελλάδα. Χαίρομαι πολύ με όσα λέει ο Αλέξης, διότι νιώθω ακριβώς το ίδιο. Υπάρχει αυτή η χημεία. Και είναι απαραίτητο συστατικό σε έναν μουσικό διάλογο, διότι μόνο έτσι μπορείς να νιώσεις ελευθερία και να σε αγγίξει η μουσική σε βάθος. Πέραν όμως της χημείας, χρειάζεται να υπάρχει συμφωνία χαρακτήρων για να κυλάνε παραγωγικά οι πρόβες. Τα δύο αυτά συστατικά δεν είναι τόσο εύκολο να τα βρεις μαζί. Φαίνεται να τα βρήκαμε…Έτσι, αβίαστα βγήκε η πρώτη μας συναυλία τον Σεπτέμβριο και τώρα ετοιμάζουμε ένα καινούριο πρόγραμμα, το οποίο θα έχουμε τη χαρά να μοιραστούμε με το αθηναϊκό κοινό στις 4 Φεβρουαρίου στο Ίδρυμα Θεοχαράκη.
-Τι το ιδιαίτερο έχει η Παρισινή μουσική σκηνή του 19ου αιώνα;
ΑLEXIS – Το Παρίσι, τον δέκατο ένατο αιώνα πρέπει να ήταν ένα πολύ συναρπαστικό μέρος για να ζεις. Ήταν η πρωτεύουσα του κόσμου για τον πολιτισμό και την καινοτομία. Πολλοί καλλιτέχνες, συγγραφείς, ποιητές, χορευτές μοιράζονταν ιδέες από όλο τον κόσμο στην πόλη του φωτός. Πιο συγκεκριμένα στη μουσική, οι Γάλλοι συνθέτες της «belle époque» άρχισαν να μεταβαίνουν από τον ρομαντισμό στον ιμπρεσιονισμό ακολουθώντας τους ζωγράφους, όπως ο Monet, ο Matisse, ή ο Cézanne… οι αρμονίες ακούμπησαν το χρώμα, κάτι σαν ηχητική ζωγραφική. Αυτή η γόνιμη περίοδος είδε επίσης το πρώτο μπαλέτο που ανέβασε ο Ρώσος Diaghilev. Όλο αυτό το πολιτιστικό πάντρεμα της «belle époque» του Παρισιού συνέβαλε σε μια αληθινή πολιτιστική επανάσταση.
ΛΕΥΚΗ – Ακριβώς αυτό. Εγώ θα θελα να ‘χα ζήσει εκείνη την περίοδο στο Παρίσι. Πρέπει να ‘ταν το κέντρο του κόσμου. Συνευρέσεις υπέροχες, μια μποέμικη ζωή στους δρόμους, τα cafes, τα καμπαρέ.. Ένας καλλιτεχνικός αναβρασμός σε όλη την πόλη, που έφερε τις τέχνες κοντά…Αυτή η περίοδος γέννησε αριστουργήματα σε όλους τους τομείς. Από τον Πύργο του Άιφελ μέχρι τους υπέροχους Art Deco σταθμούς του μετρό. Η Coco Chanel έραβε κοστούμια για τα μπαλέτα Diaghilev, ο Stravinsky έγγραφε μουσική. Ο Debussy εμπνεύστηκε από την μουσική gamelan και τα κρουστά της όργανα όταν επισκέφτηκε το 1889 την Παγκόσμια έκθεση και υιοθέτησε στοιχεία της στη μουσική του … Τόσα πολλά μπορεί να πει κανείς γι’ αυτή την εποχή…. Και φυσικά, ο γαλλικός ιμπρεσιονισμός στη μουσική είναι για μας ένα τεράστιο δώρο, επίσης γέννημα αυτής της Χρυσής Εποχής…
Σχετικά τώρα με το πρόγραμμά μας…ξεκινάει με την σονάτα του Edouard Lalo. Ένα νεανικό έργο, γραμμένο ακριβώς πριν την Χρυσή Εποχή. Βλέπει κανείς έτσι την αφετηρία όσων ακολούθησαν, παίρνει μια αίσθηση της μετάβασης από τον έντονα γερμανικό ρομαντισμό στο γαλλικό πνεύμα της εποχής. Η σονάτα του Claude Debussy από την άλλη, αν και γράφτηκε αμέσως μετά την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, κουβαλάει μέσα της όλη τη Χρυσή Εποχή. Κλείνουμε με την σονάτα του Cesar Franck. Ένα από τα μεγαλύτερα αριστουργήματα μουσικής δωματίου, γραμμένη στο τέλος του 19ου αιώνα, αρχικά για βιολί και πιάνο. Πολλά όργανα όμως τη ζήλεψαν, κι έτσι την ακούμε πολλές φορές να παίζεται από φλάουτο ή τσέλο.
-Alexis, ζεις στην Αθήνα. Οι Αθηναίοι λέμε πως η πόλη μας είναι δύσκολη. Εσύ πώς θα περιέγραφες τη ζωή σου στην πρωτεύουσα μας;
ΑLEXIS – Δεν ξέρω τους λόγους για τους οποίους οι Αθηναίοι βρίσκουν την πόλη τους τόσο δύσκολη. Υποθέτω όμως ότι έχει να κάνει με την ρύπανση, τον θόρυβο και την κίνηση στους δρόμους, τα οποία ενοχλούν και μένα. Αυτά όμως ισχύουν στις περισσότερες πρωτεύουσες. Υπάρχουν και πολλά καλά στην Αθήνα! Αυτή η πόλη είναι τόσο ζωντανή! Μοιάζει με μια αστική ζούγκλα γεμάτη ζωή όλες τις ώρες της ημέρας. Σε κάθε γειτονιά μπορεί να διασκεδάσει κανείς. Υπάρχουν μικρά μαγαζιά, καταπληκτικό φαγητό, μπαρ…Είναι για μένα επίσης πολύ σημαντικό το ότι ζω σε έναν τόπο με τόσο πλούσια ιστορία. Μου αρέσει να κάνω μεγάλες βόλτες και να ανακαλύπτω νέα μέρη. Η Αθήνα έχει πολλά να προσφέρει. Μπορεί κανείς επίσης να κάνει εκδρομές στη φύση, έχοντας σε μικρή απόσταση τα βουνά και τη θάλασσα…Τα έχει όλα! Τέλος, οι Αθηναίοι και γενικά οι Έλληνες, είναι τόσο ευγενικοί και ζεστοί και παρά τα όσα προβλήματα έχουν αντιμετωπίσει σαν λαός, καταφέρνουν και παραμένουν ανοιχτοί και φιλόξενοι.
Λευκή, το βιογραφικό σου εκτός των άλλων περιλαμβάνει πολλές συνεργασίες με μουσικά σχήματα και καλλιτέχνες του εξωτερικού. Πέρα από τις χιλιομετρικές αποστάσεις, πόσο μακριά είναι η Αθήνα από τις μουσικές πραγματικότητες που σε ενδιαφέρουν ως καλλιτέχνιδα;
ΛΕΥΚΗ – Εδώ θα φιλτράρω λίγο τα λόγια μου αφήνοντας πολλά έξω…Όμως, καταρχάς θα πω ότι την Αθήνα τη λατρεύω και σίγουρα δεν μετάνιωσα που επέστρεψα. Με όλα της τα στραβά – και είναι πάρα πολλά – νομίζω ότι είναι η καλύτερη πόλη στον κόσμο. Παρ ‘όλα αυτά υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει και ελπίζω κάποια στιγμή ν’ αλλάξουν. Έχει μείνει έντονα μέσα μου μια συνέντευξη που είχα διαβάσει όταν σπούδαζα ακόμη στο Λονδίνο. Ο Ivo Pogorelich, διάσημος πιανίστας, είχε αναφέρει ότι χρειάζεται έξι ολόκληρους μήνες για να προετοιμάσει ένα καινούριο σόλο πρόγραμμα – μιλάμε για περίπου ογδόντα σελίδες παρτιτούρας από μνήμης. Τους υπόλοιπους έξι περιοδεύει… Αυτό το αναφέρω για να δείξω πόσο απέχει η πραγματικότητα ενός διάσημου σολίστα από την πραγματικότητα που ζει ένας μουσικός στην Αθήνα – και όχι μόνο. Το 90% του χρόνου τους οι περισσότεροι μουσικοί εδώ, χρειάζεται να κάνουν κάτι άλλο πέραν της μελέτης τους, διότι δεν υπάρχουν παρά ελάχιστες ευκαιρίες για να παίξει κανείς. Ελπίζω ακόμη σε μια καλή ισορροπία – ένα 50, έστω 60-70%… Δεν θα αναφερθώ εδώ στη μουσική εκπαίδευση – άλλο τεράστιο θέμα. Θα πω όμως ότι χρειάζεται είτε με κρατική υποστήριξη είτε με ιδιωτικές πρωτοβουλίες, να δίνονται περισσότερες ευκαιρίες στους μουσικούς και στην Αθήνα αλλά πολύ περισσότερο και εκτός. Για μας, αλλά και για τους νέους που ξεκινάνε καριέρα. Για το κοινό, αλλά και για τα παιδιά που χρειάζονται ερεθίσματα και κίνητρο…Προσωπικά, θα προτιμούσα να δω έναν διάσημο λιγότερο στην Αθήνα. Να μη δω την τάδε καταπληκτική ξένη ορχήστρα, αλλά αντ’ αυτού να μάθω ότι τα χρήματα διατέθηκαν για την οργάνωση είκοσι, τριάντα, σαράντα συναυλιών με Έλληνες μουσικούς. Γιατί; Γιατί το να δει το κοινό έναν διάσημο λιγότερο ΔΕΝ θα του αλλάξει τη ζωή. Το να βγαίνει όμως τακτικά στη σκηνή ο Έλληνας μουσικός – ειδικά ο νέος – ναι, πολύ πιθανό να του την αλλάξει. Γιατί χρειάζεται την τακτική έκθεση και επαφή με το κοινό για να γίνει καλύτερος. Χρειάζεται να μοιράζεται την μουσική για να μελετάει με όρεξη και να μην τα παρατήσει. Και πού ξέρεις; Μπορεί αργότερα να είναι αυτός ο διάσημος που θα τρέχουμε όλοι να δούμε…Χρειαζόμαστε και κάτι άλλο που είναι σχεδόν ανύπαρκτο στον χώρο της κλασικής μουσικής εδώ. Γραφεία προώθησης. Classical Music Agents. Γίνονται μερικές δειλές προσπάθειες από δω κι από κει, αλλά δεν αρκεί σε καμία περίπτωση. Δεν αρκεί να είσαι καλός στον χώρο μας. Χρειάζεται η προώθηση. Και είναι κάτι που δεν ταιριάζει στην ιδιοσυγκρασία μας. Πολλοί δεν ξέρουμε καν να το κάνουμε. Και δεν έχουμε ούτε τον χρόνο. Και δεν μας αρέσει να βρισκόμαστε σε αυτή τη θέση. Έναν μεσίτη χρειάζεται ο μουσικός. Οποιοσδήποτε Pogorelich, εάν τους έξι μήνες μελέτης του τους αφιέρωνε στις δημόσιες σχέσεις, στα τηλέφωνα και τα email για να κλείσει την περιοδεία του, μπορεί στο τέλος να είχε σταματήσει να παίζει. Ας λυθούν όλα τα άλλα πρώτα όμως. Ας δημιουργηθεί το πλαίσιο, οι ευκαιρίες…Αυτά, αν και απαραίτητα, είναι όνειρα θερινής νυκτός…
Γυρνάω στις συνεργασίες…Αυτή η πραγματικότητα λοιπόν στέκεται εμπόδιο και σε οποιαδήποτε συνεργασία. Η μουσική δωματίου – για μένα ίσως ό,τι πιο ωραίο μπορεί να βιώσει ένας μουσικός επί σκηνής – είναι πλέον είδος πολυτελείας στον τόπο μας…Χώροι υπάρχουν. Είναι μετρημένοι στα δάχτυλα όμως αυτοί που πληρώνουν. Δεν βοηθάει επίσης ούτε η απίστευτη γραφειοκρατία πίσω από κάθε συναυλία με τόσα απαγορευτικά, αλλά ούτε και η φορολογία. Αυτή τη στιγμή λοιπόν, οι περισσότεροι Έλληνες μουσικοί που μπορούν και συνεχίζουν να δίνουν συναυλίες είναι ή τυχεροί, ή έχουν απίστευτα αποθέματα αγάπης για την τέχνη τους. Κάτι σαν ναρκωτικό η επαφή με τη μουσική και το κοινό μας. Γιατί έχουμε ανάγκη να τη μοιραζόμαστε.
ΠΑΡΙΣΙ • Η ΧΡΥΣΗ ΕΠΟΧΗ
ΡΕΣΙΤΑΛ ΓΙΑ ΤΣΕΛΟ ΚΑΙ ΠΙΑΝΟ
Κυριακή 4 Φεβρουαρίου 2024, 19:30
Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β & Μ Θεοχαράκη
ALEXIS BOVE, τσέλο
ΛΕΥΚΗ ΚΑΡΠΟΔΙΝΗ, πιάνο
Ο Γάλλος βιολοντσελίστας Alexis Bove και η Ελληνίδα πιανίστα Λευκή Καρποδίνη μας μεταφέρουν στη χρυσή εποχή του Παρισιού – το δεύτερο μισό του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα – όταν οι τέχνες και η μουσική άκμασαν στην πόλη του φωτός. Το ντουέτο παρουσιάζει τρεις εμβληματικές σονάτες μεγάλης δεξιοτεχνίας, λυρισμού και πνεύματος από πρωτοπόρους της γαλλικής μουσικής εκείνης της εποχής – τον Lalo, τον Franck και τον Debussy.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Édouard Lalo -Σονάτα για τσέλο και πιάνο σε λα ελάσσονα [22′]
Claude Debussy – Σονάτα για τσέλο και πιάνο [12′]
(διάλειμμα)
César Franck – Σονάτα για τσέλο και πιάνο σε λα μείζονα [30′]
Ημερομηνία:
Κυριακή 4 Φεβρουαρίου 2024, 19:30
Χώρος εκδήλωσης:
Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β & Μ Θεοχαράκη
Διεύθυνση: Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, 10671, Aθήνα
Σύνδεσμος εκδήλωσης
https://thf.gr/el/events/romantismos-sto-parisi-resital-gia-tselo-kai-piano/
Τιμές εισιτηρίων: 20€, 15€, 10€
Ηλεκτρονική αγορά
https://thf.liknoss.com/theatra.exe?PM=P1&id=00027_000001554#linkOk
Τηλεφωνική κράτηση: 210 3611206
Δια ζώσης: Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, 10671, Aθήνα
